Фото: Reuters

Бугун, 23 апрель куни Лондонда Ғарб иттифоқчилари ўртасида Украинада ўт очишни тўхтатиш бўйича музокаралар бўлиб ўтиши режалаштирилган.

Буюк Британиянинг «The Telegraph» нашрининг ёзишича, АҚШ Лондонда Украина учун етти банддан иборат тинчлик режасини тақдим этади. Манбага кўра, дастлабки икки банд зудлик билан ўт очишни тўхтатиш ва Москва ва Киев ўртасида тўғридан-тўғри музокараларни бошлашни ўз ичига олади.

Учинчи бандда Украинанинг Европа Иттифоқига қўшилиш имкониятини сақлаб қолган ҳолда НАТОга аъзо бўлишдан бош тортиши қайд этилган.

Тўртинчи ва бешинчи бандлар ҳудудий масалаларга тегишли. Нашрнинг ёзишича, АҚШ Россиянинг Қрим устидан суверенитетини тан олишга, 2022 йилда Россия таркибига кирган тўртта ҳудудни (Херсон, Запорожье вилоятлари, Донецк Халқ Республикаси, Луганск Халқ Республикаси) амалда Россия Федерацияси назорати остидаги деб тан олишга тайёр.

Олтинчи банд АҚШ ва Украина ўртасида ресурс шартномасини имзолашни ўз ичига олади. Еттинчи бандда Москва ва Вашингтон ўртасида янги муносабатлар ўрнатиш, энергетика соҳасида ҳамкорлик ва Америка санкцияларининг барчаси бекор қилиниши мумкинлиги кўзда тутилган. Режада Запорижье атом электр станциясини АҚШ назоратига ўтказиш таклифи ҳам мавжуд.

АҚШ президенти Дональд Трампнинг махсус вакили Кейт Келлогг Лондондаги учрашувда Украина ва Европа вакилларига ташаббусларни тақдим этади, махсус элчи Стив Уиткофф эса Россия томонига тафсилотларни етказади.

Нашрнинг таъкидлашича, бунинг эвазига Украина Европадан хавфсизлик кафолатлари, товон пули ва реконструкцияда ёрдам олади ва Россия Харков вилоятининг Россия Қуролли кучлари томонидан босиб олинган қисмини тарк этади.

Аввалроқ, «The Financial Times» хабардор манбаларига таяниб, Россия АҚШга ҳозирги фронт чизиғи бўйлаб ҳарбий ҳаракатларни тўхтатишни таклиф қилгани ҳақида хабар берган эди. Унинг сўзларига кўра, Россия етакчиси Владимир Путин бу фикрни апрель ойи бошида Уиткоффга айтган.

«Washington Post» газетасининг ёзишича, АҚШ Украина ва Европа Иттифоқига Қримни Россиянинг бир қисми сифатида тан олишни ва ҳарбий ҳаракатларни тугатиш шарти сифатида амалдаги ҳарбий ҳаракатлар чизиғини музлатиб қўйишни таклиф қилади. Шунингдек, Вашингтон бу масалада Киевга «ҳайратланарли» босим ўтказаётгани таъкидланган.

Шу йилнинг 17 апрель куни Парижда бир қатор дипломатик учрашувлар ҳам бўлиб ўтганди. Таъкидланишича, бу Украинадаги можарони тартибга солишнинг янги босқичини белгилаб берди. Шу куни Франция президенти Эммануэль Макрон АҚШ Давлат котиби Марко Рубио ва АҚШ президентининг махсус вакили Стив Уиткоффни қабул қилди.

Шу билан бирга, Парижда Украина президенти девони раҳбари Андрей Ермак, ташқи ишлар вазири Андрей Сибиха ва мудофаа вазири Рустем Умеровдан иборат Украина делегацияси ҳамда 30 га яқин давлат, жумладан, Франция, Германия ва Буюк Британиядан иборат «кўнгиллилар коалицияси» вакиллари ўртасида учрашувлар бўлиб ўтди.

Иштирокчилар ўт очишни тўхтатиш режимига риоя этилишини назорат қилишнинг мумкин бўлган механизмларини, тинчликпарвар кўпмиллатли контингентни жойлаштириш ва келажакдаги хавфсизлик архитектураси параметрларини муҳокама қилганди.

Лондонда бўлиб ўтиши кутилаётган музокаралар ана шу мулоқотнинг мантиқий давоми ҳисобланади.