Нейрон тармоқларни ўрганган америкалик Жон Жозеф Хопфилд ва британиялик Жеффри Хинтон физика бўйича 2024 йилги Нобель мукофоти совриндорлари бўлди. Бу ҳақда «Guardian» нашри хабар берди.

Физика бўйича 2024 йилги Нобель мукофоти Принстон университетидан Жон Хопфилд ва Торонто университетидан Жефри Хинтонга берилди. Айтиш мумкинки, ушбу икки олим мукофотни замонавий сунъий интеллектнинг асоси бўлган нейрон тармоқлардаги тадқиқотлари учун қўлга киритишди.

Қайд этиш керакки, Нобель совриндорларининг изланишлари «Machine Learning» соҳасини сезиларли даражада ривожлантирди. Хусусан, бу кашфиётлар сунъий идрокларнинг маълумотларни қайта ишлаш ва мустақил ахборотлардан ўрганиш имконини берди.

Ғолиблар 11 миллион швед крони, тахминан 1 миллион 60 минг АҚШ долларига яқин мукофотни бўлишишади. Нобель қўмитаси уларнинг овозли ёрдамчилардан тортиб ўзини ўзи бошқарадиган автомобилларгача бўлган ҳамма нарсада қўлланиладиган бугунги сунъий интеллект тизимларига пойдевор қўйиш борасидаги ишларини юқори баҳолади.

Жон Хопфилд 1980 йилларда ахборотни инсон мияси каби таҳлил қила олиши мумкин бўлган нейрон тармоқнинг дастлабки шакли бўлган «Хопфилд тармоғи» ни ишлаб чиққанди. Ушбу модел мураккаб муаммоларни ҳал қилиш учун нейронларни тармоқларга қандай улаш мумкинлиги ҳақидаги концепцияни тақдим этганди.

«Чуқур ўрганишнинг чўқинтирган отаси» (godfather of deep learning) деб ном олган Жефри Хинтон сунъий идрокларга катта ҳажмдаги маълумотларни тушунишга ёрдам берадиган техникани ишлаб чиқиш орқали нейрон тармоқларда сезиларли ютуқларга эришган.

Аввалроқ, Статистика агентлиги чет эл капитали асосида ишлаётган корхоналар сонини очиқлаганди.