Депрессия қандай қилиб семизликка олиб келади?

Депрессия нафақат инсон кайфиятига, балки унинг овқатланиш одатларига ҳам жиддий таъсир кўрсатади. Тадқиқотларга кўра, депрессияга чалинган одамларнинг айримлари иштаҳасини йўқотади, бошқалари эса аксинча, углеводларга бой овқатларга, айниқса, ширинликларга нисбатан кучли иштиёқ сезади. Ушбу ҳолат кўпинча тана вазнининг сезиларли даражада ўзгаришига сабаб бўлади.
Дунё бўйлаб тахминан 280 миллион киши депрессиядан азият чекади. Яқинда Германиянинг Бонн университети ҳамда Тюбинген университети олимлари депрессиянинг овқат танлаш одатларига қандай таъсир қилишини ўрганиб чиқди. Тадқиқот натижалари «Psychological Medicine» журналида чоп этилди ва депрессия билан углеводлар истеъмоли ўртасидаги боғлиқликни аниқ тасдиқлади.
Тадқиқот натижалари шуни кўрсатдики, депрессияга чалинган одамлар одатда ёғ ва оқсилга бой овқатларга камроқ иштаҳа сезади. Аксинча, улар кўпроқ углеводларга, айниқса, ширинликларга нисбатан қизиқиш билдириши кузатилган. Бундай энергияга бой овқатлар, айниқса, шоколад каби маҳсулотлар депрессияга чалинган беморлар томонидан афзал кўрилиши ажабланарли эмас, дейилади хабарда.
Бунгача олимлар ширинликларга бўлган қизиқиш иштаҳанинг умумий ошиши билан боғлиқ деб ҳисоблашган. Аммо янги тадқиқот натижаларига кўра, бу қарамлик иштаҳа билан эмас, балки депрессиянинг оғирлиги, айниқса, хавотир аломатлари билан боғлиқ эканлиги аниқланди, яъни инсон қанчалик депрессияга чалинган бўлса, у шунчалик кўп углевод истеъмол қилишга мойил бўлади.
Депрессия асосан миянинг ўзини ўзи рағбатлантириш тизимига таъсир қилади. Углеводлар, айниқса, қанд моддалар, мияда лаззатланиш ва завқланиш ҳиссини қўзғатувчи нейротрансмиттерлар – допамин ва серотонин ишлаб чиқаришни кучайтиради. Бу эса одамга вақтинчалик руҳий кўтаринкилик бағишлайди. Аммо бу қисқа муддатли таъсир бўлиб, организм яна углевод талаб қилишни бошлайди ва одам ушбу маҳсулотларга қарам бўлиб қолиши мумкин.
Шу билан бирга, депрессия вақтида организм стресс ҳолатида бўлиб, бу кортизол гормонининг ортиқча ишлаб чиқарилишига олиб келади. Кортизол эса танани кўпроқ энергия истеъмол қилишга ундайди, бу эса углеводларга бўлган иштаҳани кучайтиради.
Тадқиқот муаллифларининг фикрича, депрессияга қарши курашда овқатланиш муҳим омил бўлиши мумкин. Олимлар депрессияга чалинган беморларда муайян турдаги овқатларни истеъмол қилиш одатини ўзгартириш орқали уларнинг аҳволини яхшилаш мумкинлигини таъкидламоқда.
Шунингдек, ичак ва мия ўртасидаги алоқани ўрганиш келажакда янги даволаш усулларини яратишда катта аҳамият касб этиши мумкин. Тадқиқотчилар баъзи пробиотик маҳсулотлар ва ҳатто вақтинчалик очликнинг депрессияга қарши фойдали таъсир кўрсатишини аниқлаган. Масалан, баъзи овқатлар серотонин ишлаб чиқаришни рағбатлантириши мумкин, бу эса кайфиятни барқарорлаштиришга ёрдам беради.
Келажакда депрессияни даволашда нафақат дорилар, балки махсус овқатланиш дастурлари ҳам терапевтик усуллардан бири сифатида қўлланилиши мумкин. Бундай ёндашув одамларга нафақат депрессия билан курашишда, балки соғлом турмуш тарзини сақлашда ҳам ёрдам бериши мумкин.
Депрессия инсон ҳаётининг турли жабҳаларига, жумладан, овқатланиш одатларига ҳам жиддий таъсир кўрсатади. Ушбу касаллик билан оғриган одамлар одатда углеводларга, айниқса, ширинликларга бўлган иштаҳасини назорат қилишда қийналади. Тадқиқотлар шуни кўрсатадики, бу фақат иштаҳанинг ошиши билан боғлиқ эмас, балки депрессиянинг оғирлиги ва хавотир даражасига боғлиқ бўлиши мумкин.
Келажакда овқатланиш терапияси ва ичак-мия алоқасини ўрганиш депрессияни даволашда муҳим восита бўлиши мумкин. Олимларнинг фикрига кўра, углеводларга бўлган қарамликни тушуниш ва бошқариш орқали депрессиянинг таъсирини камайтириш ҳамда руҳий ҳолатни яхшилаш мумкин.
Тавсия этамиз
Кўп ўқилганлар
- Айрим оилаларга бир марталик моддий ёрдам берилади
- Ўзбекистонда доимий аҳоли сони ҳар куни неча кишига ошяпти?
- Шаҳрам Ғиёсов тажрибали рақибини муддатдан олдин мағлуб этди
- Самарқанд яна бир нуфузли форумга мезбонлик қилади
- Марказий банк шошилинч огоҳлантириш билан чиқди
- «Leapmotor» Ўзбекистонда ўтказилган автомобиль тести натижаларидан норозилигини билдирди
Изоҳлар
Ҳозирча ҳеч ким фикр билдирмаган. Балки Сиз биринчилардан бўларсиз?
Изоҳ қолдириш учун тизимга киринг