Фото: Коммерсантъ

Россияда хавфли менингококк инфекцияси билан касалланиш ҳолатлари кўпмоқда. Таъкидланишича, касалланганлар сонининг ортиши тенденцияси мамлакат ҳудудларига пул ишлаш учун келган муҳожирлар билан боғлиқ. Илгари менингококк инфекцияси болалар боғчалари ва мактабларда аниқланган бўлса, ҳозир уни катта ёшлилар ҳам юқтириб олмоқда. Бундан ташқари, инфекция ўлим хавфи юқори бўлган гуруҳларда ҳам учрамоқда. Шифокорлар барча болалар ва ўсмирларни эмлашни ва иш берувчиларни ўзлари таклиф қилган хорижий фуқароларни эмлашга мажбур қилишларини талаб қилмоқдалар.

Юқтирганлар сони қанча?

Шу йилнинг 15 июль куни Россия Давлат думасининг Соғлиқни сақлашни муҳофаза қилиш қўмитаси аъзоси Александр Румянцев янги эпидемиологик маълумотларни тақдим этди. Депутатнинг сўзларига кўра, 2025 йилнинг дастлабки беш ойида Россияда 1266 та инфекция ҳолати қайд этилган, бу ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 260 фоизга кўпдир. Маълум бўлишича, 948 та ҳолат катталар орасида қайд этилган.

Москванинг Марказий ва Жануби-Шарқий маъмурий туманларидаги болалар юқумли касалликлари бўйича бош мустақил мутахассис Алексей Ртишчевнинг айтишича, мамлакатда аниқланган инфекция ҳолатларининг 50 фоиздан ортиғи пойтахт вилоятига тўғри келади. Дастлабки маълумотларга кўра, йил бошидан буён катталар ўртасида бу кўрсаткич 698, вояга етмаганлар ўртасида 124 нафарга етган.

«Болалар популяцияси нуқтаи назаридан, биз енгиб ўтамиз. Аммо муаммонинг иккинчи қисми — муҳожирлар — риторик савол», — дейди Алексей Ртишчев. Унинг таъкидлашича, эмлаш эпидемияси аниқланган ётоқхоналарда амалга оширилган, аммо миграция оқимлари доимо ўзгариб туришини тушуниш керак.

Айни пайтда менингококк инфекциясига қарши эмлаш Россия миллий эмлаш календарига киритилмаган. Шу боис буни бепул қилиш мумкин эмас. Аммо касаллик ҳолатлари билан боғлиқ ривожланаётган вазият ўзгаришларни талаб қилмоқда.

«Россияда Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти тавсиялари доирасида яна бешта вакцина тақвимга киритилиши керак. Бугунги кунда календарда 11 та эмлаш бор, аммо улар 16 та бўлиши керак», — дейди Румянцев. Унинг қўшимча қилишича, бешта эмлаш орасида менингококклар аҳоли учун энг муҳими бўлиши керак.

Румянцевнинг фикрини Россия Соғлиқни сақлаш вазирлигининг юқумли касалликлар бўйича бош мустақил мутахассиси, профессор Владимир Чуланов ҳам қўллаб-қувватлади. Унинг таъкидлашича, Миллий эмлаш тақвимига киритилган бундай ўзгартиришлар, биринчи навбатда, болалар, ўсмирлар ва муддатли ҳарбий хизматга чақирилувчилар учун «мутлақ устувор вазифа»дир.

Менингококк инфекцияси қандай касаллик?

Менингококклар Neisseria meningitidis бактериялари келтириб чиқарадиган ўткир юқумли касалликдир. Муайян босқичларда инфекция мия ва бутун танага жиддий зарар етказади. Шунингдек, ногирон бўлиб қолиш ёки умуман омон қолмаслик хавфи мавжуд. Оғир асоратларга ўткир адренал етишмовчилик, ДВC синдроми (диссеминирланган ички томирли қон ивиши синдроми, бу қон томирларида тромблар ҳосил бўлиши билан кечадиган ва бир вақтнинг ўзида қон ивиш омиллари етишмаслиги туфайли қон кетиш кузатиладиган патологик ҳолат), когнитив бузилиш ва ҳатто эпилепция киради.

Менингококклар кўпроқ ёпиқ жамоаларда тарқалади. Аммо агар илгари хавф гуруҳи фақат беш ёшгача бўлган болалардан иборат бўлса, энди касаллик катта авлодга ҳам таъсир қилмоқда. Россияда касалликнинг ўсиши 2016 йилдан бери қайд этишда давом этмоқда.