Foto: Коммерсантъ

Rossiyada xavfli meningokokk infeksiyasi bilan kasallanish holatlari koʻpmoqda. Taʼkidlanishicha, kasallanganlar sonining ortishi tendensiyasi mamlakat hududlariga pul ishlash uchun kelgan muhojirlar bilan bogʻliq. Ilgari meningokokk infeksiyasi bolalar bogʻchalari va maktablarda aniqlangan boʻlsa, hozir uni katta yoshlilar ham yuqtirib olmoqda. Bundan tashqari, infeksiya oʻlim xavfi yuqori boʻlgan guruhlarda ham uchramoqda. Shifokorlar barcha bolalar va oʻsmirlarni emlashni va ish beruvchilarni oʻzlari taklif qilgan xorijiy fuqarolarni emlashga majbur qilishlarini talab qilmoqdalar.

Yuqtirganlar soni qancha?

Shu yilning 15-iyul kuni Rossiya Davlat dumasining Sogʻliqni saqlashni muhofaza qilish qoʻmitasi aʼzosi Aleksandr Rumyansev yangi epidemiologik maʼlumotlarni taqdim etdi. Deputatning soʻzlariga koʻra, 2025-yilning dastlabki besh oyida Rossiyada 1266 ta infeksiya holati qayd etilgan, bu oʻtgan yilning shu davriga nisbatan 260 foizga koʻpdir. Maʼlum boʻlishicha, 948 ta holat kattalar orasida qayd etilgan.

Moskvaning Markaziy va Janubi-Sharqiy maʼmuriy tumanlaridagi bolalar yuqumli kasalliklari boʻyicha bosh mustaqil mutaxassis Aleksey Rtishchevning aytishicha, mamlakatda aniqlangan infeksiya holatlarining 50 foizdan ortigʻi poytaxt viloyatiga toʻgʻri keladi. Dastlabki maʼlumotlarga koʻra, yil boshidan buyon kattalar oʻrtasida bu koʻrsatkich 698, voyaga yetmaganlar oʻrtasida 124 nafarga yetgan.

“Bolalar populyatsiyasi nuqtayi nazaridan, biz yengib oʻtamiz. Ammo muammoning ikkinchi qismi — muhojirlar — ritorik savol”, — deydi Aleksey Rtishchev. Uning taʼkidlashicha, emlash epidemiyasi aniqlangan yotoqxonalarda amalga oshirilgan, ammo migratsiya oqimlari doimo oʻzgarib turishini tushunish kerak.

Ayni paytda meningokokk infeksiyasiga qarshi emlash Rossiya milliy emlash kalendariga kiritilmagan. Shu bois buni bepul qilish mumkin emas. Ammo kasallik holatlari bilan bogʻliq rivojlanayotgan vaziyat oʻzgarishlarni talab qilmoqda.

“Rossiyada Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti tavsiyalari doirasida yana beshta vaksina taqvimga kiritilishi kerak. Bugungi kunda kalendarda 11 ta emlash bor, ammo ular 16 ta boʻlishi kerak”, — deydi Rumyansev. Uning qoʻshimcha qilishicha, beshta emlash orasida meningokokklar aholi uchun eng muhimi boʻlishi kerak.

Rumyansevning fikrini Rossiya Sogʻliqni saqlash vazirligining yuqumli kasalliklar boʻyicha bosh mustaqil mutaxassisi, professor Vladimir Chulanov ham qoʻllab-quvvatladi. Uning taʼkidlashicha, Milliy emlash taqvimiga kiritilgan bunday oʻzgartirishlar, birinchi navbatda, bolalar, oʻsmirlar va muddatli harbiy xizmatga chaqiriluvchilar uchun “mutlaq ustuvor vazifa”dir.

Meningokokk infeksiyasi qanday kasallik?

Meningokokklar Neisseria meningitidis bakteriyalari keltirib chiqaradigan oʻtkir yuqumli kasallikdir. Muayyan bosqichlarda infeksiya miya va butun tanaga jiddiy zarar yetkazadi. Shuningdek, nogiron boʻlib qolish yoki umuman omon qolmaslik xavfi mavjud. Ogʻir asoratlarga oʻtkir adrenal yetishmovchilik, DVC sindromi (disseminirlangan ichki tomirli qon ivishi sindromi, bu qon tomirlarida tromblar hosil boʻlishi bilan kechadigan va bir vaqtning oʻzida qon ivish omillari yetishmasligi tufayli qon ketish kuzatiladigan patologik holat), kognitiv buzilish va hatto epilepsiya kiradi.

Meningokokklar koʻproq yopiq jamoalarda tarqaladi. Ammo agar ilgari xavf guruhi faqat besh yoshgacha boʻlgan bolalardan iborat boʻlsa, endi kasallik katta avlodga ham taʼsir qilmoqda. Rossiyada kasallikning oʻsishi 2016-yildan beri qayd etishda davom etmoqda.