Фото: Халқ сўзи коллаж

Венгрия Бош вазири Виктор Орбан Киев, Москва ва Пекинга ташриф буюрганидан сўнг Вашингтонга сафарни режалаштирмоқда.
Агар Дональд Трамп ноябр ойида бўлиб ўтадиган АҚШ президентлик сайловларида ғалаба қозонса, Орбан у билан мустаҳкам алоқа ўрнатишни мақсад қилган бўлиши мумкин.
Венгер сиёсатчиси ўзини Россия ва Украина ўртасида тинчликка эришишдаги «тинчликпарвар элчи» ролини юқори даражага олиб чиқди.
Пекинда Виктор Орбан Хитойни Россия ва Украина ўртасида тинчлик ўрнатиш тарафдори бўлганлиги учун олқишлади. У Хитой раҳбари Си Цзиньпин билан учрашгандан сўнг ўзини тинчлик миссияси вакили сифатида намоён этиб, «Тинчлик миссияси 3.0» лойиҳасини тақдим этди.
Баъзи экспертлар Орбаннинг фаолиятини шубҳа остига олмоқда. Европа Иттифоқи расмийлари, жумладан Эстония бош вазири Кая Каллас Орбанни Венгриянинг Европа Иттифоқига раислигидан фойдаланиб, иттифоқнинг Украинага нисбатан сиёсатини чалкаштириб юборишда айблади.
Европа Иттифоқи Россия президенти Владимир Путин билан учрашувидан кейин Орбанга танбеҳ берди. Германия вице-канцлери Роберт Хабекнинг айтишича, Орбаннинг учрашувлари Европа Иттифоқининг расмий келишувлари эмас, балки икки томонлама масалалар сифатида кўрилиши керак.
Ўз навбатида, Орбаннинг ҳаракатлари унинг Европада ўта ўнг қанотларни бошқариш стратегиясининг бир қисми сифатида кўрилмоқда. Венгер сиёсатчиси Европа Иттифоқининг Россияга қарши санксияларига қарши чиқиб келади ва Хитой билан алоқаларни мустаҳкамлашга уринади. У Украинага ёрдам беришга «блок» қўйгани ҳам ҳамманинг ёдида турибди.
Сиёсий маслаҳатчи Жюльен Хоэзнинг фикрича, Орбаннинг сўнгги ҳаракатлари унинг Венгриядаги обрўсини оширишга қаратилган. Унинг партияси яқинда Венгрияда бўлиб ўтган Европа Иттифоқи сайловларида ёмон натижа кўрсатди ва рақиби Питер Мадьярга ютқазди.
Хоезнинг айтишича, у ҳам Европада ўта ўнглар ҳаракатига раҳбарлик қилмоқчи ва АҚШдан Европага «либерал бўлмаган иттифоқ» қурмоқчи.
Ҳафта бошида Орбаннинг партияси Франциянинг ўта ўнг партияси етакчиси Марин Ле Пен билан Европа парламентидаги янги ўта ўнг гуруҳга қўшилди. Бу ҳаракат Трампнинг АҚШдаги базасига куч намойиши сифатида қаралди.
Орбан ўзини Европадаги евроскептик (Европа Иттифоқи ва Европа интеграциясини танқид қилишни ўз ичига олган сиёсий позиция) ва Хитой ёки Россияга кўпроқ мос келадиганлар учун асосий ўйинчи сифатида кўрсатишга ҳаракат қилиши ҳам шубҳа қаторидадир.
Европа сиёсати бўйича эксперт Пьер Арошнинг айтишича, Орбан Трампнинг потенциал президентлигига тайёрланмоқда. У Украина можаросига барҳам бериш учун Трампнинг президентликка келишини истайди. Шунда у АҚШнинг 45-президентининг лойиҳасида асосий ролни ўйнай олиши учун имконият яратади.
Виктор Орбаннинг ҳаракатлари Брюсселни ҳам безовта қилмоқда. Кўпчилик Европа Иттифоқи вакиллари Венгриянинг раисликдаги ролидан норози бўла бошлашди. Европа Иттифоқи тўғрисидаги шартноманинг 7-моддасига кўра, Венгрия ҳуқуқларини чеклаш ҳақида гап кетаётган бўлса-да, бунинг амалга ошиши даргумон. Айни пайтда, Орбаннинг кейинги манзили Вашингтон бўлиб, у ерда Трамп билан учрашиши ёки НАТОнинг 75 йиллигига бағишланган саммитида иштирок этиши мумкин.
Хулоса қилиб айтадиган бўлсак, Венгрия Бош вазирининг шарқ-у ғарбга тинимсиз бориб келиши унинг қандайдир сиёсий позицияга эришиш йўлидаги катта қадамлардир. Унинг Россия президенти Владимир Путинга яқинлиги, Украина билан «илимиқ» сиёсати, Хитойга симпатияси, Трампга хайрихоҳлиги ва беқарор сиёсатчилиги унинг Европа Иттифоқи раислигидан суиистеъмол қилмасдан фойдаланаётгани ҳақида хабар бераётган бўлиши ҳам мумкин. Шунга қарамасдан, энг муҳим вазифа жаҳондаги уруш нуқталарининг барҳам топишидир. Агарда Виктор Орбан бунга эриша олса, бу унинг ва дунёнинг катта ютуғи бўлади.