Иллюстратив фото

Бармоқ излари ўнлаб йиллар давомида инсон шахсини идентификация қилишнинг бехато усули саналиб келган.

Криминалистикада улар мутлақ ягоналиги ҳақидаги тахминга асосланган муҳим далил қўлланилади. Ҳатто бир кишининг турли бармоқ излари ҳам бир-бирига тўғри келмайди, деб ҳисобланган. Бироқ Колумбия университетидан Гейб Го бошчилигида ўтказилган янги тадқиқот бу қоидани шубҳа остига қўйди.

Олимлар бир одамнинг турли бармоқлари қолдирган излар қанчалик фарқ қилишини текшириш учун нейрон тармоқ ва 60 000 та издан иборат базадан фойдаланди. Натижалар кутилмаган бўлди: алгоритм иккита из бир одамга тегишли эканлигини 77 фоиз аниқлик билан кўрсатишга муваффақ бўлди. Бу ҳатто бир қўлнинг турли бармоқлари бўлса ҳам.

Чизиқлар тугаши ва тармоқланиш каби майда хусусиятларга таянадиган классик криминалистикадан фарқли ўлароқ, сунъий интеллект бирмунча йирик визуал андозаларни — бурчаклар, эгилишлар ва бурамаларнинг умумий формасини таҳлил қилди. Ушбу тузилмавий белгилар илгари тахмин қилинганидан кўра кўпроқ маълумотга эга эканлиги маълум бўлди.

Суд экспертизалари томонидан шубҳа билдирилганига қарамай, тадқиқотчилар жамоаси ишни давом эттирди ва ўз хулосаларини “Science Advances” журналида эълон қилди.

Уларнинг тадқиқоти шуни кўрсатадики, анъанавий методлар муҳим визуал белгиларни ўтказиб юбориши мумкин. Агар янгича ёндашувлар ўз тасдиғини топса ва эътироф этилса, бу нафақат криминалистика, балки инсон тақдирини ҳам ўзгартиришга қодир. Гап бу ерда баъзи жиноий ишлар қайта кўриб чиқилиши, нотўғри жазоланганлар эса оқланиши эҳтимоли ҳақида бормоқда.