Rossiya prezidenti Vladimir Putin Bokuga ikki kunlik tashrifi chogʻida Ozarbayjon-Armaniston tinchlik kelishuviga vositachilik qilishni taklif qildi. Moskva Ukrainadagi urushga qaramay, Ozarbayjon va Armaniston oʻrtasidagi tinchlik muzokaralarida vositachilik qilishdek tarixiy roliga sodiqligini aytgan.

Putin 2022-yilda Moskva Ukrainaga bostirib kirganidan keyin va sentyabr oyida Boku Togʻli Qorabogʻ anklavini etnik arman boʻlginchilaridan qaytarib olganidan beri neftga boy boʻlgan ushbu mamlakatga ilk bor tashrif buyurdi.

Rossiya oʻnlab yillar davomida Kavkaz dushmanlari oʻrtasida doimiy vositachi boʻlib kelgan, ikkalasi ham sobiq sovet respublikalari, ammo soʻnggi ikki yil ichida Moskva Ukraina bilan urush botqogʻiga tushib qolganidan soʻng Gʻarb davlatlari bu masala boʻyicha rolini kengaytirdi.

“Rossiya ham Ukraina yoʻlida inqirozlarga duch kelmoqda. Ammo Rossiyaning Janubiy Kavkazdagi voqealarga tarixiy aralashuvini hisobga olsak, soʻnggi yillarda muzokaralarda ishtirok etishimizni zarur qilib qoʻydi”, dedi Putin Ilhom Aliyev bilan qoʻshma nutqida.

Boku kampaniyasi Togʻli Qorabogʻda oʻttiz yillik arman separatistik hukmronligiga barham berdi. Yerevan va uning anʼanaviy ittifoqchisi Moskva oʻrtasidagi munosabatlarni yomonlashtirdi. Armaniston Rossiyani harakatsizlikda aybladi va shundan beri Gʻarb davlatlari bilan aloqalarini mustahkamladi. Rossiya Yerevan tomoniga aralashishdan bosh tortdi va Ozarbayjon uzoq vaqtdan beri bahsli mintaqani qaytarib oldi. Koʻp yillik toʻqnashuvlardan soʻng, arman aholisi repressiyalardan qoʻrqib, togʻli hududni tark etdi. 100 mingdan ortiq odam qochib ketgani maʼlum.

“Agar Ozarbayjon va Armaniston oʻrtasida tinchlik shartnomasini imzolash uchun nimadir qila olsak, biz bundan juda xursand boʻlamiz”, degan Putin.

Shuningdek, u Bokuga tashrifidan soʻng Armaniston Bosh vaziri Nikol Pashinyan bilan bogʻlanib, muzokara natijalarini gapirib bermoqchi. Aliyevning aytishicha, mintaqa xavfsizligi koʻp jihatdan Ozarbayjon va Rossiya oʻrtasidagi yaqin hamkorlikka bogʻliq.

Putinning aytishicha, muzokaralardan soʻng yetakchilar qoʻshma tashabbuslarni, jumladan, Kaspiy va Qora dengiz mintaqalaridan neftni Oʻrtayer dengiziga tashish uchun moʻljallangan kichik tankerlar qurilishini muhokama qilgan. Kaspiy dengizida joylashgan Ozarbayjon Yevropa Ittifoqi uchun muhim energiya yetkazib beruvchi hisoblanadi.