Foto: Reuters

Oq uy AQSH va Ukraina prezidentlari uchrashuvidan soʻng Ukrainaga harbiy yordam berish toʻxtatilganini tasdiqladi.

AQSH prezidenti Donald Tramp Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiydan Amerika yordami uchun minnatdorchilik bildirilmaganidan noroziligini bildirdi. Yordamning toʻxtatilishi Kiyev tinchlikka sodiqligini namoyish qilmaguncha davom etishi kutilmoqda.

Qaror 28-fevral kuni Oq uyning Oval kabinetida AQSH prezidenti Donald Tramp va Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiyning keskin uchrashuvidan keyin qabul qilingan. Uchrashuvda Tramp Zelenskiyning Amerika yordami uchun minnatdorchilik bildirmasligidan noroziligini bildirdi.

Oq uy vakilining aytishicha, AQSH Ukrainaga harbiy yordamni toʻxtatib, mojaroni tinch yoʻl bilan hal qilishga hissa qoʻshishini taʼminlash uchun uni qayta koʻrib chiqmoqda.

“Prezident bor eʼtiborini tinchlikka qaratishini ochiq aytdi. Hamkorlarimiz ham shu maqsadda sodiq boʻlishlari kerak”, — deydi u.

Prezident Tramp, shuningdek, Mudofaa vaziri Pit Xegsetga barcha harbiy yordam yuklarini, shu jumladan Polsha orqali tranzit oʻtayotgan qurollarni ham toʻxtatishni buyurgan. Tanaffus “Ukraina rahbarlari tinchlikka samimiy sadoqatini namoyish qilmaguncha” davom etadi.

Bu qaror amerikalik bir qator yuqori martabali amaldorlar bilan Ukrainaga harbiy yordamni qayta koʻrib chiqish masalasi muhokama qilingan uchrashuv fonida qabul qilindi. “Axios” maʼlumotlariga koʻra, yigʻilishda Davlat kotibi Marko Rubio, Pentagon rahbari Pit Xegset, vitse-prezident Jeyms Vens, milliy xavfsizlik boʻyicha maslahatchi Mayk Vals va boshqa rasmiylar ishtirok etgan.

Shu yilning mart oyining boshida Vals “Fox News” telekanaliga bergan intervyusida AQSH hukumati “Amerika xalqining sabri cheksiz emas, ularning hamyonlari cheksiz emas, ularning taʼminoti va oʻq-dorilari cheksiz emas” deb hisoblashini aytgandi. Vals, shuningdek, Ukraina mojarosini koʻp yillar davom etish varianti AQSH uchun qabul qilinishi mumkin emasligini taʼkidladi.

AQSH vitse-prezidenti Jeyms Vensning aytishicha, Vashington Ukrainadagi harbiy amaliyotlarni abadiy moliyalashtirmaydi. Uning soʻzlariga koʻra, urushni davom ettirish uchun AQSHda qurol va pul yetarli emas, Ukrainada esa yetarlicha odam yoʻq.

“Oʻzini boqayotgan qoʻlni tishladi”

Oq uy matbuot kotibi Kerolin Levittning “Fox News” telekanaliga aytishicha, Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy “Oʻzini boqayotgan qoʻlni tishlagan”.

Uning soʻzlariga koʻra, Oq uyda Donald Tramp bilan uchrashuvi chogʻida Zelenskiy iqtisodiy inqiroz sharoitida Ukrainaga sezilarli yordam berishi mumkin boʻlgan foydali qazilmalar boʻyicha bitim imzolashga yaqin turgan, biroq bu taklifni rad etishni maʼqul koʻrgan.

Levittning qoʻshimcha qilishicha, AQSH va Amerika xalqi Ukrainadagi mojaroni moliyalashtirishdan charchagan.

“AQSH va Amerika xalqi bu urush uchun toʻlovlarni toʻlashdan charchagan. Prezident Tramp kelishuvga erishmoqchi. Afsuski, prezident Zelenskiy hozircha buni xohlamasligi maʼlum boʻldi”, — deydi Levitt.

Ukrainadagi mojaro 2022-yilning fevralida boshlanganidan beri AQSH Kiyevga yirik harbiy yordam, jumladan, oʻq-dorilar va oʻq-dorilardan tortib, havo hujumidan mudofaa tizimlari va zirhli transport vositalarigacha boʻlgan keng turdagi qurol-yarogʻlarni yetkazib berdi.

AQSH prezidenti Donald Tramp fevral oyida sobiq davlat rahbari Jo Bayden maʼmuriyati tomonidan Ukrainaga koʻrsatilgan yordam masalasini koʻtargan edi. Respublikachining soʻzlariga koʻra, AQSH jami 500 milliard dollar ajratgan.

Bunga javoban Ukraina Tramp hisob-kitoblarining toʻgʻriligiga shubha bildirdi. Ularning fikricha, Kiyev 500 milliard dollar qarzdor emas, chunki AQSHdan koʻrsatilgan yordam miqdori 100 milliard dollarni tashkil etgan. Oʻz navbatida, Zelenskiy ham AQSH oldidagi qarzlarini tan olishdan bosh tortdi va mamlakat grant shaklida yordam olganini aytdi.

“Men hatto 100 milliard dollarni ham tan olmayman, biz prezident Bayden bilan bu grant ekanligiga kelishib olgandik! Grant bu majburiyat emas... Men ukrainaliklarning 10 avlodi toʻlaydigan biror narsaga imzo chekmayman”, degandi Ukraina yetakchisi.

Tramp Zelenskiyga bosim oʻtkazish uchun shu qarorga kelgan — Buyuk Britaniya

AQSH prezidenti Donald Tramp Ukraina yetakchisi Vladimir Zelenskiyga bosim oʻtkazish uchun Ukrainaga harbiy yordamni toʻxtatishni buyurdi. Bu fikrlarni Buyuk Britaniyaning “The Times” gazetasi yozdi.

“Oq uy Zelenskiyni ikki mamlakat juma kuni imzolashi kerak boʻlgan noyob menaral resurslar boʻyicha kelishuv boʻyicha xavfsizlik kafolatlari haqidagi talablaridan voz kechishga majbur qiladi”, deyiladi maqolada.

Qayd etilishicha, agar Zelenskiy Tramp qaroriga javob bermasa va kelishuv imzolashni kechiktirishda davom etsa, Ukraina armiyasining jang maydonidagi ahvoli yanada yomonlashadi, Kiyevning muzokaralardagi pozitsiyasi jiddiy ravishda zaiflashadi.

Gʻarb Rossiyani gʻolib demoqda

“The New York Times” gazetasining yozishicha, Rossiya AQSH prezidenti Donald Trampning Ukrainaga barcha harbiy yordamni toʻxtatish qaroridan asosiy foyda oluvchi hisoblanadi.

“Trampning qarori mojaroning muhim pallasida Vashington va Kiyev oʻrtasidagi tafovutni keskin kuchaytiradi. Bu harakatdan eng bevosita foyda oluvchi Rossiya prezidenti Vladimir Putindir”, — deyiladi maqolada.

Maqola mualliflarining fikricha, Tramp va Ukraina yetakchisi Vladimir Zelenskiy oʻrtasidagi har qanday choʻzilgan nizo Moskva pozitsiyasini faqat jang maydonida yoki oʻt ochishni toʻxtatish boʻyicha muzokaralar chogʻida mustahkamlaydi.

“Bloomberg” agentligi AQSHning Kiyevga yordamini qayta tiklash shartini yozdi. AQSH mudofaa vazirligining yuqori martabali mulozimlaridan biri Ukraina hukumati “tinchlik tarafdori ekanini namoyish qilmaguncha” Kiyev yordam ololmasligini aytdi.