Foto: Yunus Boʻriyev / “Xalq soʻzi”

Senatning oʻn birinchi yalpi majlisida “Pirotexnika buyumlarining muomalasi toʻgʻrisida”gi Qonun koʻrib chiqildi.

Taʼkidlanganidek, mamlakatimizda pirotexnika buyumlarini qonunga xilof muomalasining oldini olish boʻyicha tadbirlar samaradorligini oshirishga qaratilgan tizimli ishlar amalga oshirilmoqda.

Biroq masʼul vazirlik va idoralar tomonidan aniq maqsadli tadbirlar oʻtkazilishiga qaramasdan, respublika hududiga pirotexnika vositalarini chetdan noqonuniy olib kirish holatlarini toʻliq qamrab olishning imkoni boʻlmayotgani qayd etildi.

Fuqarolarning hayoti va sogʻligʻini, jismoniy va yuridik shaxslarning mol-mulkini muhofaza qilish boʻyicha chora-tadbirlarni yanada kuchaytirish, shuningdek, huquqiy taʼsir choralarini qoʻllash chogʻida mutanosiblikning konstitutsiyaviy prinsipiga rioya etilishini taʼminlash maqsadida pirotexnika buyumlarining muomalasiga oid cheklovlarni qonun darajasiga olib chiqish zarurati yuzaga kelmoqda.

Mazkur Qonun bilan pirotexnika buyumlari tushunchasi ochib berilmoqda. Pirotexnik tarkibning yonishi (portlashi) yordamida optik, akustik, elektr va boshqa vizual effektlarni hosil qilish uchun moʻljallangan qurilmalar pirotexnika buyumlari sinfiga kirishi, ushbu buyumlarning xavflilik I–V sinflariga boʻlinishi belgilanmoqda.

Bundan tashqari, pirotexnika buyumlarining erkin va cheklangan muomalasi belgilab qoʻyilmoqda.

Jumladan, xavflilikning I sinfiga kiruvchi pirotexnika vositalari, yaʼni bengal mayoqchalari, stol fontanlari, xlopushka kabi xavfli hudud radiusi 0,5 metrdan oshmaydigan pirotexnika buyumlari erkin muomalada boʻlishi aniq qayd etilmoqda. Mazkur sinfga kiruvchi pirotexnika buyumlarini ishlab chiqarish, ularni saqlash, foydalanish va boshqa turdagi harakatlar uchun hech qanday taqiq boʻlmaydi.

Fuqarolar va jamoat xavfsizligiga yuqori xavf manbai hisoblanishi sababli xavflilikning II sinfiga kiruvchi pirotexnika vositalarining, yaʼni petardalar, ochiq maydonlarda foydalanishga moʻljallangan pirotexnik fontanlar kabi xavfli hudud radiusi 5 metrgacha boʻlgan pirotexnika buyumlarining muomalasi fuqarolar va yuridik shaxslar uchun toʻliq taqiqlanmoqda.

Xavflilikning II–V sinflariga kiruvchi pirotexnika buyumlarini jismoniy va yuridik shaxslar tomonidan ishlab chiqarish, tayyorlash, Oʻzbekiston Respublikasi hududiga olib kirish, tashish, joʻnatish, oʻtkazish, sotib olish, saqlash va ulardan foydalanishga yoʻl qoʻyilmaydi. Biroq davlat ishtirokidagi mudofaa sanoati korxonalari tomonidan ushbu buyumlarni ishlab chiqarishga, tayyorlashga, saqlashga, tashishga va oʻtkazishga ruxsat beriladi.

Xavflilikning III–V sinflariga kiruvchi pirotexnika buyumlaridan mushakbozlik tashkil etilishi belgilangan ommaviy tadbirlar oʻtkazishda, xavflilikning II – V sinflariga kiruvchi pirotexnika buyumlaridan sanoat va harbiy maqsadlarda Oʻzbekiston Respublikasi hududida foydalanish mumkin boʻladi.

Pirotexnika buyumlarining muomalasi ustidan davlat nazorati Oʻzbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasi, ichki ishlar va bojxona organlari tomonidan amalga oshirilishi mustahkamlanmoqda.

Maʼmuriy javobgarlik toʻgʻrisidagi kodeksda pirotexnika buyumlaridan noqonuniy foydalanganlik (185¹-modda) uchun belgilangan maʼmuriy jazo chorasi kuchaytirilmoqda. Jumladan, ushbu turdagi qonunbuzarlik uchun amaldagi bazaviy hisoblash miqdorining besh baravaridan yigirma baravarigacha miqdordagi jarima jazosi bazaviy hisoblash miqdorining oʻn besh baravaridan yigirma besh baravarigacha oshirilmoqda.

Senatorlar oʻz chiqishlarida mazkur Qonun mamlakatimizga pirotexnika vositalarini olib kirish, ishlab chiqarish, tashish, saqlash, sotish va ulardan foydalanish sohasida samarali davlat nazoratini oʻrnatish, ular noqonuniy aylanishining oldini olish, shuningdek, isteʼmolchilarning huquqlari himoya qilinishini taʼminlashga qaratilganiga alohida urgʻu berdi.

Qonun senatorlar tomonidan maʼqullandi.