Koʻp millatli Oʻzbekiston xalqi Oʻzbekiston Respublikasi davlat mustaqilligining 32 yilligini nishonlashga tayyorgarlik koʻrayotgan bir paytda “Ijtimoiy fikr” respublika jamoatchilik fikrini oʻrganish markazi (RJFOʻM) tomonidan jamoatchilik fikri soʻrovi oʻtkazildi, unda fuqarolarning mamlakat va har bir oʻzbekistonlikning hayotidagi ushbu muhim davr haqidagi,   qiyinchiliklar va gʻalabalar, inqirozlar va yutuqlar, omadsizliklar va muvaffaqiyatlar bilan toʻlgan butun davr haqidagi tasavvurlari aniqlandi.

Tadqiqotda mamlakat fuqarolari Mustaqillik kunini qanday nishonlashlari, unga qanday mazmun-mohiyat yuklashlari, oʻtmish voqealari siyosiy, iqtisodiy va ijtimoiy sohalarda keng koʻlamli dasturlarni amalga oshirishda, millatning maʼnaviy tiklanishi masalalarida qanday aks etayotgani haqidagi masala koʻrib chiqiladi.

Tadqiqotda mamlakatimizning barcha mintaqalari aholisi, erkaklar va ayollar, barcha millat vakillari, yoshlar, turli sohalarda band boʻlgan oʻrta va keksa yoshdagi fuqarolar ishtirok etishdi.

“Ijtimoiy fikr” RJFOʻM tomonidan oʻtkazilgan jamoatchilik fikri soʻrovi shuni ishonch bilan qayd etishga imkon beradiki, mutlaq koʻpchilik oʻzbekistonliklarning nazarida mustaqillik iqtisodiyotni rivojlantirish, siyosiy barqarorlik, mamlakat, jamiyat, har bir oila xavfsizligi va farovonligining asosi hisoblanadi, fuqarolarga oʻzini farovon davlatning bir qismi sifatida his qilish imkonini beradi, unga ishonch bagʻishlaydi, gʻururni rivojlantiradi, faol fuqarolik pozitsiyasini va jonajon mamlakat ravnaqiga munosib hissa qoʻshish istagini ragʻbatlantiradi.

Soʻrov ishtirokchilarining taʼkidlashicha, mustaqillikka erishish ularga keng imkoniyatlar, jumladan, oʻz hayoti va kelajagini erkin belgilash, oʻz rahbarlarini tanlash va muhim hayotiy manfaatlariga oid qarorlarni qabul qilishda ishtirok etish imkonini berdi.

Oʻzbekiston Respublikasining Mustaqillik kuni mamlakatimizning barcha fuqarolari uchun katta jipslashtiruvchi kuchga egadir. Davlatimiz tarixida yangi bosqichni boshlab bergan mazkur sana hozirgi paytda davlatimiz Rahbari Shavkat Mirziyoyevning strategik yoʻli va tashabbuslari asosida Vatanimiz erishgan yuksak marralar timsoliga aylandi.

1-sentyabr Oʻzbekiston xalqi uchun alohida ahamiyatga egadir, bu mamlakatning barcha fuqarolari uchun taqdirni belgilovchi sana boʻlib, u barcha oʻzbekistonliklarni umumiy manfaat – kuchli, suveren va farovon davlat yaratish uchun yashash va mehnat qilish istagi bilan birlashtiradi.

Bugungi kunda chuqur oʻylangan va bosiq siyosat tufayli mamlakatimiz xalqaro maydonda obroʻ-eʼtibor qozonmoqda, mintaqadagi soʻzsiz yetakchi hisoblanadi, u xorijiy investitsiyalar va xorijiy kapitalni jalb qilish markaziga aylandi, mutlaqo yangi qiyofa kasb etdi va demokratik institutlar samaradorligini va inson huquqlarini hurmat qilishni oshirishga dadil qadamlar bilan erishmoqda.

Mustaqillikning milliy birlik, yuksak vatanparvarlik, fuqarolik, oʻzaro tushunish va totuvlik kabi qadriyatlariga sodiqlik oʻzbekistonliklarga muvaffaqiyatlarga erishish, zamonamizning tahdid va xavf-xatarlariga qarshi tura olish imkonini beradi.

Oʻzbekistonliklar mustaqillikni yuksak qadrlashadi, 32 yillik suverenitet davomida ular erkin va mustaqil davlatda yashashning afzalliklarini toʻliq his qildilar, shu sababli fuqarolarning aksariyati – 73,5 foizi ushbu muhim sanani aʼlo, quvnoq va koʻtarinki kayfiyat bilan, oʻz mamlakati, xalqi uchun, iqtisodiy, ijtimoiy, ilmiy, texnik, madaniy va boshqa koʻplab sohalardagi tarixiy rivojlanish yoʻllarida erishilgan natijalar uchun gʻurur va iftixor tuygʻusi bilan nishonlamoqda.

Aksariyat fuqarolar oʻz mamlakati, oʻz xalqi uchun, Oʻzbekiston boshqa davlatlar va jahon hamjamiyatining koʻz oʻngida yuksak obroʻ-eʼtiborga va ijobiy imijga ega erkin davlat hisoblangani uchun faxrlanadi. Soʻrov davomida olingan maʼlumotlar oʻzbekistonliklarning vatanparvarlik tuygʻulari yuqori ekanligidan dalolat beradi, fuqarolar yoshi va kasbi, yashash joyi va ijtimoiy maqomidan qatʼi nazar, oʻz vatanini, oʻz xalqining tarixi, madaniyati, tabiati va urf-odatlarini sevadilar va qadrlaydilar, oʻz Vatani, uning buguni va kelajagi uchun masʼuliyatni his qiladilar.

Soʻrovda ishtirok etgan oʻzbekistonliklarning mutlaq koʻpchiligi mustaqil Oʻzbekiston fuqarosi ekanidan faxrlanishadi, oʻzlarining mamlakatga, yagona millatga mansubligini anglashadi, mamlakatda roʻy berayotgan oʻzgarishlarga oʻz aloqadorligini eng oliy qadriyat sifatida qabul qilishadi.

Yangi Oʻzbekistonni taraqqiy ettirish Strategiyasi doirasida davlat va jamiyatning barqaror rivojlanishi, aholi farovonligini oshirishga xizmat qiladigan keng koʻlamli, olisni koʻzlovchi islohotlar amalga oshirilayotganini eʼtirof eta turib, 76,4 foiz fuqarolarning hisoblashicha, bugungi kunda quyidagilar muhim yutuqlardan biri hisoblanadi: mamlakatimizda fuqarolarning tinch va osoyishta hayoti taʼminlanmoqda, jamoat xavfsizligini noqonuniy tajovuzlardan himoya qilishga alohida eʼtibor qaratilmoqda, ijtimoiy ixtiloflar, favqulodda vaziyatlarning oldini olishga erishilmoqda, jamiyatda bagʻrikenglik, doʻstlik va insonparvarlik hukm surmoqda.

Yangi Oʻzbekistonni taraqqiy ettirish Strategiyasini bajarish doirasida amalga oshirilayotgan va tashqi savdo, soliq va moliya siyosatini erkinlashtirishga, xorijiy investitsiyalarni jalb qilishga, tadbirkorlik va biznesni rivojlantirishni qoʻllab-quvvatlashga, tayyor mahalliy mahsulotlar eksportini koʻpaytirishga va qishloq xoʻjaligini qoʻllab-quvvatlashga, gaz konlarini oʻzlashtirish va elektr va gaz tarmoqlarini modernizatsiya qilishga, mintaqalarni jadal rivojlantirishni taʼminlashga, barcha tumanlar va shaharlarni mutanosib rivojlantirishga qaratilgan iqtisodiy sohadagi islohotlar soʻralganlarning yuksak bahosiga sazovor boʻldi.

Soʻnggi yillarda mamlakatimizda inson huquq va erkinliklarini taʼminlash va himoya qilish, faol fuqarolik jamiyatini shakllantirish boʻyicha tizimli ishlar amalga oshirildi, shaxsiy, siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy huquqlarni taʼminlash sohasida maqsadli chora-tadbirlar amalga oshirilmoqda. Olingan soʻrov natijalariga koʻra, uning ishtirokchilari mamlakatimizda inson huquq va erkinliklariga hurmat munosabatini shakllantirish, qonunchilik va huquqni qoʻllash amaliyotini yanada takomillashtirish, sud-huquq sohasini demokratlashtirish, aholining adolat va sudga boʻlgan ishonchini oshirish borasida salmoqli yutuqlarga erishilganiga ishonmoqda. Respondentlarning fikriga koʻra, jamiyatda huquqiy madaniyatni oshirish, yoshlar va yosh avlodni inson huquqlari sohasida oʻqitish va tarbiyalashda ijobiy dinamikaga erishildi. Shuni alohida taʼkidlash kerakki, mamlakat fuqarolari aholining ijtimoiy himoyaga muhtoj qatlamlari, shu jumladan kam taʼminlangan oilalar, nogironlar, qariyalar va yolgʻiz odamlarning huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish borasidagi ishlarda ijobiy oʻzgarishlarni qayd etmoqda. Soʻralganlarning fikricha, yaqinda gender tenglikni taʼminlash, qizlar va ayollarga nisbatan zoʻravonlikning oldini olish, erta turmush qurishning oldini olish hamda qizlar va ayollarning jamiyatning siyosiy, iqtisodiy va ijtimoiy hayotidagi ishtirokini oshirish boʻyicha misli koʻrilmagan choralar koʻrildi.

Fuqarolarning taʼkidlashicha, soʻnggi yillarda mamlakatimizning xavfsizlik, savdo-iqtisodiy, suv-energetika, transport, madaniy-gumanitar sohalardagi xalqaro munosabatlarning teng huquqli ishtirokchisi sifatidagi mavqei va roli sezilarli darajada oshdi. Oʻzbekiston nafaqat yaqin xorijdagi anʼanaviy hamkorlari bilan hamkorlikni kengaytirmoqda va chuqurlashtirmoqda, balki ularning geografiyasini kengaytirib, yangi aloqalar oʻrnatmoqda. Respondentlarning fikricha, koʻp tomonlama hamkorlikni rivojlantirish va zamonaviy tahdid va xatarlarga qarshi kurashish maqsadida mamlakatimizning xalqaro tashkilotlar faoliyatidagi faolligini kuchaytirish alohida ahamiyat kasb etmoqda. Fuqarolar xalqaro moliya institutlari bilan qurilish, energetika, transport, qishloq xoʻjaligi, axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini rivojlantirish sohasida yangi qoʻshma loyihalarni amalga oshirish boʻyicha hamkorlik natijalarini ijobiy baholashmoqda.

Oʻttiz ikki yillik mustaqil taraqqiyot davrida Oʻzbekistonda yashayotgan barcha xalqlar va millatlar vakillari oʻrtasida tinchlik, doʻstlik va oʻzaro anglashuv saqlanib qolgani jamiyatda alohida iftixor va eʼtirofga sazovordir. Fuqarolar Oʻzbekiston Respublikasining millatlararo munosabatlar sohasidagi davlat siyosati konsepsiyasining amalga oshirilishini millatlararo va dinlararo munosabatlarda barqarorlik omili deb hisoblaydilar. Tadqiqotda ishtirok etgan fuqarolar mamlakatning yangi tahrirdagi Konstitutsiyasiga “koʻp millatli” va “koʻp konfessiyali” mamlakat tushunchalari kiritilganligini alohida ishtiyoq bilan taʼkidladilar. Agar ilgari Oʻzbekiston amalda aholisi turli dinlarga eʼtiqod qiluvchi turli xalqlar va millatlar vakillaridan iborat mamlakat boʻlgan boʻlsa, endi bu fakt huquqiy de-yure sohasiga kiritildi.

Jamoatchilik fikri soʻrovi davomida oʻzbekistonliklar mamlakatimiz yuqori koʻrsatkichlarga erishgan sohalarni, ayniqsa, ularda mamnuniyat va gʻurur hissini uygʻotadigan samarali va natijaga ega boʻlgan sohalarni aniqladilar.

Erishilgan yutuqlar qatorida fuqarolar mamlakatimizning barcha hududlarida shahar va qishloqlar qiyofasini yaxshilash, zamonaviy, chiroyli, qulay va qulay turarjoy binolari va ijtimoiy infratuzilma obyektlarini qurish, fuqarolarning, ayniqsa, chekka hududlarda ichimlik suvidan, elektr energiyasi, tabiiy gaz, telekommunikatsiyalardan foydalanish imkoniyatlarini oshirish, shuningdek, yoʻllar, avtomagistrallar, zamonaviy yoʻl kesishmalari va mobil yoʻllari, zamonaviy avtomobil yoʻllari va koʻpriklar qurilishi borasida amalga oshirilayotgan ulkan bunyodkorlik ishlarini qayd etdilar.

Fuqarolarning fikricha, sezilarli ijobiy oʻzgarishlar taʼlim tizimiga, taʼlim xizmatlari sifatini yaxshilashga, oʻqituvchilarning kasbiy mahoratini oshirishga, maktabgacha taʼlim muassasalari, maktablar, litseylar, kollejlar va oliy oʻquv yurtlarining moddiy-texnik bazasini takomillashtirishga taʼsir koʻrsatdi.

Soʻrovning aniqlashicha, tibbiy xizmat sifatini oshirish, davlat sogʻliqni saqlash tizimida xodimlar salohiyatini mustahkamlash, shu jumladan, umumiy amaliyot shifokorlari, hamshiralarning kasbiy mahoratini oshirish, qishloq vrachlik punktlari va shoshilinch tibbiy yordam xizmatlarini zamonaviy darajaga olib chiqish boʻyicha chora-tadbirlar koʻrilmoqda va muhim yutuqlarga erishilmoqda. Soʻnggi yillarda tibbiyot muassasalarida olib borilgan qurilish-taʼmirlash ishlari, poliklinikalar, shifoxonalar, tibbiyot markazlari, dispanserlarning zamonaviy tibbiy asbob-uskunalar bilan jihozlanishi xalqimiz salomatligini asrash va mustahkamlash borasida ulkan ishlar amalga oshirilayotganidan ishonchli dalolat beradi.

Tadqiqot mamlakat aholisi tomonidan inson manfaatlarini himoya qilish sohasida erishilgan natijalar yuqori darajada baholanayotganidan dalolat beradi. Mamlakatimizda amalga oshirilayotgan konstitutsiyaviy islohotlar jamiyatda ijobiy qabul qilinmoqda, fuqarolar yangi Konstitutsiyaning qabul qilinishini mamlakatimizning erkinlik, demokratiya, iqtisodiy va ijtimoiy taraqqiyot yoʻlida rivojlanishini taʼminlaydigan katta tarixiy ahamiyatga ega voqea deb hisoblashadi. Respondentlarning taʼkidlashicha, mamlakatda inson huquqlari va erkinliklarini himoya qilish tizimini belgilovchi asosiy konstitutsiyaviy qoidalarni amalga oshirish uchun qulay vaziyat yuzaga keldi, ularning fikricha, huquqni himoya qilishning samarali mexanizmlari ishlab chiqilgan, huquqni muhofaza qilish organlari va sudlarning faoliyati takomillashtirilmoqda, fuqarolarning shaxsiy, siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy huquqlarini himoya qilish yetarlicha yuqori darajada taʼminlanmoqda.

Fuqarolar uchun, soʻrovning koʻrsatishicha, yoshlar siyosati sohasidagi yutuqlar alohida ahamiyatga egadir, bugungi kunda yigit-qizlar oʻz hayot yoʻlini tanlash erkinligiga, fuqarolik, madaniy va ijtimoiy tashabbuslarni amalga oshirish imkoniyatiga, siyosat, madaniyat, taʼlim, sport va kasbiy sohada oʻzligini ifodalash va oʻz oliy maqsadlarini roʻyobga chiqarish erkinligiga egadir. Ishtirokchilar mamlakatimizda yosh avlod va yoshlarning oʻzini oʻzi anglashi va har tomonlama rivojlanishi uchun iqtisodiy, tashkiliy-huquqiy kafolat va shart-sharoitlar yaratilayotgani haqida ijobiy fikr bildirishdi.

Oʻtkazilgan tadqiqot natijalarining koʻrsatishicha, jamoatchilik fikrida mamlakatimizda barqaror ijtimoiy-iqtisodiy oʻsish va rivojlanishga, oilalarning hayot sifati va farovonligini oshirishga yordam beradigan samarali, amaliy va olis istiqbolni koʻzlovchi dasturlar amalga oshirilmoqda. Fuqarolarning fikricha, mamlakatimiz 2022-2026-yillarga moʻljallangan Yangi Oʻzbekistonning taraqqiyot strategiyasida davlatimiz Rahbari tomonidan belgilab berilgan maqsad va vazifalarga erishish jarayonida, bugungi kundayoq ularni amalga oshirish borasidagi koʻplab koʻrsatkichlar boʻyicha yuqori natijalarga erishilmoqda va oʻzbekistonliklar hozirdayoq hayotning koʻplab sohalarida yuz berayotgan yaxshi oʻzgarishlarni his qilishmoqda.

Yirik xaridlarni amalga oshirish uchun xarid qobiliyati va qulay shart-sharoitlarning mavjudligi, fuqarolarning uy-joy sharoitlarini yaxshilash, uzoq muddatli tovarlarni sotib olish va ijtimoiy ehtiyojlarni qondirish imkoniyati aholi turmush darajasining muhim tavsifi boʻlib xizmat qiladi. Olingan maʼlumotlarga koʻra, fuqarolar oʻz oilalarida muhim va quvonchli voqea – toʻy sodir boʻlganligini taʼkidladilar. Aksariyat oʻzbekistonliklar uchun bu muhim tadbir ularning shaxsiy va oila aʼzolarining barqarorligi, farovonligi, toʻkinligi va muvaffaqiyatini anglatuvchi faxr-iftixor masalasidir.

Mamlakatimizda ishlab chiqarilgan yangi avtomobil sotib olish baʼzi respondentlar uchun ularning hayot sifatini yaxshilaydigan muhim xarid boʻldi. Respondentlarning yana bir qismi bu yil davomida oʻz uy yoki kvartiralarini yangilab, taʼmirlashdi. Har oʻninchi soʻrov ishtirokchisi yaqin vaqt mobaynida kvartira yoki uy sotib oldi.

Soʻrov ishtirokchilarining oliy maʼlumot olishga va oʻqish uchun shartnoma toʻlashga muvaffaq boʻlishgani ular uchun muhim yutuq boʻldi.

Oʻzlarining oʻtgan yildagi moddiy ahvoli va moliyaviy holatini baholay turib, fuqarolarning aksariyati – 66,1%i yaxshilanishlarni qayd etdi, 27,5% fuqarolar u avvalgidek yaxshi darajada qoldi deb hisobladi.

Oʻtkazilgan soʻrov natijalari Oʻzbekiston fuqarolarining oʻz hayotidan qoniqish darajasini aniqlash imkonini berdi: soʻrovda qatnashgan fuqarolarning aksariyati – 74,1% hayotdan va ishlarning hozirgi holatidan juda mamnun, 13,7% asosan qoniqishlarini aytishdi, har oʻninchi respondent “qisman qoniqishini” bildirdi.

Shunday qilib, jamoatchilik fikri soʻrovidan olingan maʼlumotlarning ishonchli tarzda koʻrsatishicha, soʻnggi yillarda nafaqat fuqarolarning mamlakatning siyosiy, iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanishi haqidagi fikrlarida ijobiy oʻzgarishlar yuz bermoqda, balki aksariyat oʻzbekistonliklarning hayotida roʻy bermoqda, ular davlat va jamiyat hayotining turli-tuman sohalarida yanada faolroq ishtirok etishmoqda, amalga oshirilayotgan islohotlarning ijodkorlari boʻlishmoqda, oʻz Vatanining farovonligi va ravnaqi uchun charchamay mehnat qilib, oʻzlari, farzandlari va nabiralari uchun munosib kelajakni taʼminlash uchun mamlakatdagi ishlarning ahvolini oʻzgartirishga intilishmoqda.