Soʻnggi maʼlumotlarga koʻra, Rossiyaning yuqori malakali raketa mutaxassislari oʻtgan yil davomida bir necha bor Eronga tashrif buyurgan. Bu haqda “Reuters” axborot agentligi ishonchli manbalarga tayanib xabar berdi. Harbiy sohadagi hamkorlikning tobora kuchayishi va maxfiy tashriflar Isroil bilan keskinlik yanada ortayotgani haqida taxminlarni kuchaytirmoqda.

Qayd etilishicha, yetti nafar rossiyalik mutaxassis 2023-yil 24-aprel va 17-sentyabr kunlari Moskvadan Tehronga maxsus parvozlar orqali yetib kelgan. Ularning barchasi davlat xizmat safarlari uchun ajratilgan maxsus toifadagi pasportlarga ega boʻlgan. Bu esa ularning tashrifi shaxsiy yoki tijorat maqsadlaridan koʻra, harbiy-texnik hamkorlik doirasida amalga oshirilganidan dalolat beradi.

Manbalarga koʻra, Rossiya mutaxassislari Erondagi raketa ishlab chiqarish zavodlari, shu jumladan yer ostidagi maxfiy inshootlarga tashrif buyurgan. Shuningdek, ular Kaspiy dengizi sohilidagi Amirabod portidan 15 km gʻarbda joylashgan raketa bazasida ham boʻlgan. Bu maʼlumotlarni Gʻarb davlatlari razvedkasi ham tasdiqlagan.

Aniqlangan mutaxassislarning barchasi yuqori martabali harbiy tajribaga ega. Ularning ikki nafari polkovnik, ikki nafari esa leytenant-polkovnik lavozimida boʻlib, ular havo hujumidan mudofaa, artilleriya va raketa texnologiyalari boʻyicha mutaxassislar hisoblanadi. Bu esa tashriflar oddiy harbiy maslahat yoki hamkorlikdan koʻra, yangi raketa tizimlarini rivojlantirish bilan bogʻliq boʻlishi mumkinligini koʻrsatadi.

Eng qizigʻi, ushbu tashriflar Isroil va Eron oʻrtasidagi keskinlikning yuksalayotgan paytida amalga oshgan. 2023-yil aprel va oktyabr oylarida ikki davlat oʻrtasida bir necha bor harbiy toʻqnashuvlar kuzatilgan edi. Bu esa Rossiya mutaxassislarining tashrifi Isroilga qarshi tayyorgarlik ishlari bilan bogʻliq boʻlishi mumkinligini koʻrsatmoqda.

“Reuters” agentligi Rossiya va Eron mudofaa vazirliklaridan rasmiy izoh soʻraganini, ammo ular bu borada munosabat bildirishdan bosh tortganini bildirdi. Shuningdek, Islomiy inqilobiy gvardiya korpusi ham bu masala yuzasidan hech qanday rasmiy bayonot bermadi.

Jurnalistlar rossiyalik mutaxassislar bilan ham bogʻlangan. Ularning besh nafari Eronga safar qilganini rad etgan, biri esa izoh berishdan bosh tortgan. Bu esa masalaning hali ham maxfiyligini saqlab qolayotganidan dalolatdir.

2024-yil yanvar oyida Rossiya va Eron oʻrtasida 20-yillik harbiy hamkorlik shartnomasi imzolangan edi. Unga koʻra, Eron Rossiyaga “Shahed” dronlarini yetkazib berishni boshladi. Ushbu dronlar hozirda Ukraina urushida keng qoʻllanilmoqda.

Ekspertlarning fikricha, Rossiya va Eron oʻrtasidagi harbiy hamkorlik nafaqat Ukraina urushi, balki Yaqin Sharqdagi harbiy muvozanatda ham jiddiy oʻzgarishlarga olib kelishi mumkin. Shu sababli, AQSH va Gʻarb davlatlari ushbu hamkorlikni diqqat bilan kuzatib bormoqda.

Xulosa qilib aytganda, Rossiya va Eron oʻrtasidagi maxfiy harbiy hamkorlik Isroil bilan keskinlik fonida jiddiy xavotirlarga sabab boʻlmoqda. Bu hamkorlik kelgusida nafaqat Yaqin Sharq, balki dunyo geosiyosatini oʻzgartiruvchi omillardan biriga aylanishi mumkin.