Шарқда ҳаммаси тинч эмас: Хитой ва АҚШ Тинч океанида фаоллашгани айтилмоқда

Сўнгги ҳафталарда халқаро денгиз ва ҳаво ҳудудларида кучайган кескинликлар дунё ҳамжамиятининг диққат марказида бўлиб турибди. Хитойнинг «Yi Ping 3» кемаси Шимолий Европа денгизларида сув ости кабелларини узиб қўйиш айблови билан НАТО кучлари томонидан кузатилмоқда. Шу билан бир пайтда, АҚШ ва Филиппин Ғарбий Тинч океанида ҳарбий машғулотлар ўтказиб, Хитойга босим ўтказишга урингани иддао қилинган. Бу воқеалар глобал савдо, хавфсизлик ва геосиёсий манфаатлар кесишган жойда катта аҳамиятга эга бўлиши мумкин.
Балтик денгизидаги «Yi Ping 3» воқеаси халқаро хавфсизликни муҳокама қилиш учун сабаб бўлди. Хитойга тегишли кема 100 миля масофада кабелларни узиб қўйганликда айбланмоқда. Ушбу кабеллар Швеция, Германия, Литва ва Финляндияни боғлаб турувчи муҳим алоқа воситаси эди. Айни пайтда Хитойнинг ташқи ишлар вазирлиги бу масалага изоҳ бермаган бўлса-да, айрим манбалар буни истеҳзо билан қабул қилган.
Хавотирли ҳолатларни «кўланка урушлари» давомийлиги сифатида талқин қилиш мумкин. Шу кема аввал Хитой ҳудудларида сузган бўлса-да, март ойидан бери Россия портларига тез-тез қатнаб турибди. Инвестигация давомида кема капитанининг Россия разведкаси билан эҳтимолий алоқаси ҳам ўрганилмоқда. НАТО кучлари эса хавфсизликни таъминлаш мақсадида кемани назорат қилишни давом эттирмоқчи.
Бошқа томондан, АҚШ ва Филиппин денгиз устида ўтказган ҳарбий машғулотлари Хитой билан зиддиятларни кучайтирди. Ғарбий Тинч океани устида F-16 ва FA-50 қирувчи самолётлари қатнашган машқлар ўтказилди. Ушбу машқлар икки мамлакатнинг хавфсизлик бўйича ҳамкорликни мустаҳкамлашга интилишидан далолат беради. Хитой эса бу ҳаракатларни ўз манфаатларига қарши деб баҳолаган.
Филиппин ва АҚШ ўзаро ҳамкорликни кучайтириш учун янги мудофаа тизимларини жорий қилишни режалаштиргани очиқ бўлса ҳам, Манила Вашингтондан ўрта масофали ракета тизимларини сотиб олишни кўриб чиқаётгани Пекинга ёқмаган. Филиппин, шунингдек, «биринчи ороллар занжири»нинг муҳим қисми бўлиб, Тинч океанида АҚШ стратегик кучлари учун ҳал қилувчи нуқтадир.
Шу билан бирга, Хитойнинг ҳаво ва денгизда қудратини ошириши минтақавий хавфсизликка таҳдид солмоқда. Хитой сунъий оролларни кенгайтириб, ҳаво ва денгиз назоратини кучайтириш учун иншоотлар қураётгани айтилган. АҚШ ва унинг иттифоқчилари бундай қадамларни чеклаш мақсадида ўз ҳарбий машқларни кўчирди.
Тавсия этамиз
Кўп ўқилганлар
- Эрон ва Исроил ўртасидаги зиддиятлар хронологияси ёхуд бугунги «уруш»нинг илдизи қаерда?
- Паркентда йилига 20 минг сайёҳни қабул қиладиган туристик мажмуа очилмоқда
- «100 миллиондан ортиқ гуллар, модалар ҳафталиги ҳамда турфа таомлар тақдимоти»: Наманганда ўтказилаётган 64 Халқаро гуллар фестивалидан видео ва фоторепортаж
- Ўзбекистон тарихида илк бор мундиал йўлланмасини қўлга киритган миллий терма жамоамиз Тошкентга қайтиб келди — Фоторепортаж
- Ўзбекистон Ташқи ишлар вазирлиги Исроил–Эрон можароси юзасидан баёнот берди
- «Air India» фожиасидаги тирик қолган ягона йўловчи ҳикояси
Изоҳлар
Ҳозирча ҳеч ким фикр билдирмаган. Балки Сиз биринчилардан бўларсиз?
Изоҳ қолдириш учун тизимга киринг