Фото: AP

Европа Иттифоқининг ташқи ишлар ва хавфсизлик сиёсати бўйича Олий вакили Кая Калласнинг раҳбарлигидаги Европа Комиссияси Ғазодаги урушни тугатиш учун ўзидан олдинги раҳбар Хосеп Боррел давридагидан кўра “кўпроқ” иш қилганини айтди. Аммо Европа Иттифоқининг саъй-ҳаракатлари бунинг учун етарли эмаслигини қўшимча қилди.

“Мен бу масалада аввалгиларига қараганда кўпроқ ютуқларга эришдим... Боррел вице-президент бўлганида комиссия томонидан ҳеч қандай ташаббус бўлмаган”, — деди Каллас журналистларга.

Таъкидлашича, унинг мандати доирасида Европа Иттифоқининг Исроил билан ҳамкорлик тўғрисидаги келишуви қайта кўриб чиқилган, халқаро ноҳукумат ташкилотлари учун чекловлар жорий қилинган ва блокададан сўнг Ғазога гуманитар ёрдам етказиб бериш қисман тикланган.

Калласнинг айтишича, асосий муаммо Европа Иттифоқи мамлакатлари ўртасида якдиллик йўқлигида. Чунки барча ташқи сиёсат қарорлари консенсус асосида қабул қилиниши керак. Шу ўринда у кўпчилик овоз билан қарор қабул қилиш зарурлигини таъкидлади.

Олий вакилнинг сўзларига кўра, Европа Иттифоқи фаластинликлар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш бўйича энг фаол халқаро ўйинчи ҳисобланади, аммо бу ҳали ҳам етарли эмас. Унинг қўшимча қилишича, Европа Иттифоқи Ғазода содир бўлаётган воқеаларни тўхтата олмайди, чунки Америка Қўшма Штатлари Исроил расмийларининг ҳаракатларини қатъий қўллаб-қувватлайди.

Чоршанба куни эрталаб Еврокомиссия раҳбари Урсула фон дер Ляйен Европа Иттифоқи мамлакатларига Исроилнинг бир қатор вазирлари ва кўчманчиларига қарши санкциялар жорий этишни, шунингдек, Ғазо секторидаги вазият туфайли Исроил билан ҳамкорлик шартномасини қисман тўхтатиб қўйишни таклиф қилишини айтди.

Сешанба куни Исроил мудофаа кучлари “Оловли чўққи” операцияси бошланганини эълон қилди ва Фаластиннинг ҲАМАС ҳаракатининг юқори мартабали амалдорларига зарба берди. Натижада Исроил кучлари Қатар пойтахти Доҳа шаҳрида бир нечта портлашлар юз берди.

“Israel Hayom” газетасининг таъкидлашича, Исроил расмийлари Қатар пойтахтидаги ҲАМАС етакчиларига зарба беришдан олдин АҚШ ва Қатарни огоҳлантирган.

Исроил Бош вазири Бинямин Нетаньяҳунинг идораси Исроил ҲАМАС етакчиларини йўқ қилиш операциясини мустақил равишда режалаштиргани ва амалга оширгани ҳамда бунинг учун жавобгарликни ўз зиммасига олганини билдирди.

Шу билан бирга, АҚШ президенти Дональд Трамп Исроилнинг Қатарга берган зарбаларидан кейин Нетаньяҳу билан гаплашди ва ҳужумларни “бахтсиз ҳодиса” деб атади.

2023 йилнинг 7 октябрда Исроил Ғазо секторидан мисли кўрилмаган ракета ҳужумига учради. Шундан сўнг ҲАМАС жангарилари чегара ҳудудларига кириб, ҳарбийлар ва тинч аҳолига қарата ўт очган ва 200 дан ортиқ одамни гаровга олган. Расмийларга кўра, Исроил томонида 1200 нафарга яқин одам ҳалок бўлган. Бунга жавобан Исроил мудофаа кучлари “Темир қиличлар” операциясини бошлаб, тинч аҳоли манзилларига зарба беришни ўз ичига олган ва Ғазо сектори тўлиқ блокадага олинганини эълон қилди. Сув, электр энергияси, ёқилғи, озиқ-овқат ва дори-дармон етказиб бериш тўхтатилди.

Ғазо маъмурияти маълумотларига кўра, 2023 йилнинг 7 октябридан буён Исроил ҳужумлари оқибатида қурбон бўлганлар сони 64 мингдан ошди, уларнинг аксарияти тинч аҳоли вакилларидир.