Юртимизда инсон қадрини улуғлаш, унинг қонуний ҳуқуқ ҳамда манфаатларини ҳимоялаш, аҳолининг тинч, осуда ва фаровон ҳаёт кечиришини таъминлаш, яшаш шароитини тубдан яхшилаш кейинги йилларда давлат сиёсатининг энг устувор йўналишларидан бирига айланди, десак, айни ҳақиқат.

Давлатимиз раҳбарининг янги ғоялар билан йўғрилган инсонпарварлик сиёсати асосини халқимизнинг туб манфаатлари ташкил этади ҳамда бу сиёсат бевосита шу манфаатларни ҳимоя қилишга қаратилган.

Таъкидлаш жоизки, охирги етти йилда инсонга бўлган эътибор ва муносабат тубдан ўзгарди. Тўғри йўлдан адашганларни кечириш ва соғлом ҳаётга қайтариш, оила, маҳалла ва жамиятда тинчлик ва тотувлик муҳитини мустаҳкамлаш борасида салмоқли ишлар қилинди. Муҳим саналар арафасида айрим жиноятларга қўл урган, аммо қилмишидан чин кўнгилдан пушаймон бўлган ва тузалиш йўлига ўтган кўплаб шахслар афв этилди.

Мамлакатимиз Конституцияси қабул қилинганининг 31 йиллиги арафасида Президентимиз томонидан имзоланган “Жазо муддатини ўтаётган, қилмишига чин кўнгилдан пушаймон бўлган ва тузалиш йўлига қатъий ўтган бир гуруҳ шахсларни афв этиш тўғрисида”ги Фармон ҳам халқона ҳамда инсонпарварлик сиёсатимизнинг мантиқий давоми бўлди.

Фармонга мувофиқ, Конституциямизнинг 109-моддаси 23-бандига асосан содир этган жинояти учун жазони ижро этиш муассасалари ва пробация органларида жазо ўтаётган ҳамда қилмишига чин кўнгилдан пушаймон бўлган ва тузалиш йўлига қатъий ўтган 334 нафар шахс афв этилди. Бу эса мана шунча оилага қувонч, шодлик ва умид олиб кирди, дегани.

Афв институтнинг афзаллиги шундаки, у икки томон манфаатлари учун адолатли ёндашув бўлиб, жабр етказувчи ва жабр кўрувчилар манфаатини бир хилда ҳимоя қилади. Энг муҳими, бу акт унинг номидаёқ баён қилинганидек, қилмишидан чин кўнгилдан пушаймон бўлган ва тузалиш йўлига қатъий ўтган маҳкумларга нисбатангина қўлланилади.

Давлатимиз раҳбарининг ушбу Фармони қанчадан-қанча инсонларга, уларнинг оиласи ва яқинларига ҳақиқий байрам туҳфаси бўлди, десак, асло муболаға эмас. Зотан, ҳужжатга мувофиқ, билиб-билмай жиноят содир этган, ҳозир қилмишига чин кўнгилдан пушаймон бўлиб жазо муддатини ўтаётган ҳамда қилмишига чин кўнгилдан пушаймон бўлган ва тузалиш йўлига қатъий ўтган шахслар афв этилди.

Албатта, ушбу хайрли иш Бош қомусимиз қабул қилинганининг 31 йиллиги байрами арафасида рўй берганида ҳам чуқур маъно бор. Бу Ўзбекистон Республикаси Президентининг афв этишни амалга ошириш бўйича конституциявий ваколатини рўёбга чиқаришининг ёрқин далилидир. Шу билан бирга, юртимизда олиб борилаётган инсонпарварлик сиёсатининг, халқимизга хос бағрикенглик, кечиримли бўлиш, олижаноблик ва меҳр-мурувват кўрсатиш каби эзгу фазилатларнинг амалий намунаси ҳамдир.

Фармон билан афв этилган шахсларнинг 34 нафари асосий жазодан тўлиқ озод этилган бўлса, 249 нафари жазони ўташдан муддатидан илгари шартли озод қилинди. 6 нафарининг озодликдан маҳрум этиш жазоси енгилроқ жазо билан алмаштирилди. 45 нафар шахсларга эса тайинланган озодликдан маҳрум этиш жазосининг муддатлари қисқартирилди.

Айтиш жоизки, афв этилган фуқаролар билан тизимли мулоқотлар қилиш, муаммоларини ҳал этиш, саволларига тўлақонли жавоб бериш уларнинг жамиятга тез мослашиши ва ўз ўрнини топишида жуда муҳим омил ҳисобланади.

Давлатимиз раҳбари маҳкумларни нафақат жазодан озод этди, балки уларни оиласи ва яқинлари бағрига қайтариш, ижтимоий ҳаётга мослашиб, фойдали меҳнат билан шуғулланишлари, соғлом турмуш тарзини йўлга қўйиб, жамиятда муносиб ўрин топишлари учун уларга кўмак бериш борасида масъул вазирлик ва идораларга тегишли топшириқлар берилгани олижаноб инсонийлик фазилатларининг яққол намунаси бўлди.

Умуман олганда, афв, бу — ишонч демакдир. Қолаверса, бу ҳар бир инсонда, жамиятда бўлиши керак бўлган хотиржамлик, ҳис-туйғу ва инсонларни ҳаракатга чорловчи куч ҳамдир. Бу, албатта, халқнинг янада бир бутун бўлиб жипслашиши ҳамда юртимизда ўзаро меҳр-оқибат фазилати янада мустаҳкамланишига хизмат қилади.

Азизжон АНАРҚУЛОВ,

Жамоат хавфсизлиги университети

Иқтисодий фанлар кафедраси доценти.