Фото: Reuters

«The Wall Street Journal» газетасида чоп этилган хабарга кўра, Россия нефть саноатига қарши АҚШ санкциялари пакетлари бир неча ой олдин ишлаб чиқилган ва амалга оширишга тайёр эди.

Газета манбаларига кўра, АҚШ президенти Дональд Трампга «ҳаракат қилишга қарор қилган» тақдирда учта санкция режаси тақдим этилган — Россия саноати ва юқори лавозимли раҳбариятига тўғридан-тўғри қаратилган қаттиққўл вариант; Россия энергетикасига қаратилган ўрта даражадаги вариант; чекланган санкцияларни ўз ичига олган юмшоқроқ вариант. Трамп охир-оқибат ўрта вариантни танлади.

Уларни тасдиқлашдан олдин, Трамп чоршанба куни Овал кабинетидаги юқори лавозимли маслаҳатчиларидан: «Сизлар менга хайрихоҳмисизлар?» деб сўраган. Улар орасида Давлат котиби Марко Рубио ва Мудофаа вазири Пит Хегсет ҳам бўлган. Учрашувдан хабардор манбага кўра, улар ижобий жавоб беришган. Кейин Трамп АҚШ молия вазири Скотт Бессент билан учрашган ва унга амалга ошириш учун санкциялар пакетини тайёрлашни буюрган. Бу иккинчи Трамп маъмурияти даврида Россияга қарши АҚШнинг биринчи тўғридан-тўғри чораларидир.

Санкциялар маъмуриятни ҳайратда қолдирди

CNN телеканалининг қайд этишича, Оқ уйдаги кўпчилик ҳатто Россиянинг йирик нефть компанияларига қарши янги санкциялар пакети қанчалик тез қабул қилинганидан ҳайратда қолишган, чунки Трамп илгари «маслаҳатчиларга бир неча ой давомида Россияга қарши қаттиқроқ чоралар кўриш вақти келганини айтган».

Шунингдек, санкциялар тасдиқланишидан олдин Трамп Бессент билан учрашув ўтказгани ва унда бу мавзу кўтарилгани ҳақида хабар берилган. Хабар қилинишича, Бессент бир неча ой давомида Россияга қарши санкцияларни қўллаб-қувватлаган. Кўп ўтмай, Трамп Исроилга учишга тайёргарлик кўраётган Рубио билан суҳбатлашган ва унга санкциялар дарҳол жорий этилишини маълум қилган.

«Бу [Россия президенти Владимир Путин билан] «яхши суҳбатлар»нинг чўққиси эди, кейин эса газеталарни ўқиб, Россия ҳали ҳам Украинани фаол равишда бомбардимон қилаётганини англадик», — деди Оқ уйнинг юқори лавозимли амалдори телеканалга.

Бироқ, Рубио санкциялар ўзининг асосий мақсадини сақлаб қолишини таъкидлади, яъни Россияни музокараларга ундаш.

«Биз ҳали ҳам руслар билан учрашишни истаймиз. Президент бир неча ойлар давомида бир неча бор агар биз тинчлик келишуви бўйича ютуқларга эришмасак, бирор нарса қилишига тўғри келишини таъкидлаб келди. Бугун у бирор нарса қилишга қарор қилди», — дейди Рубио.

Путин санкцияларни «янгилик йўқ» деб таърифлаган бўлса, Трамп «олти ойдан кейин кўрамиз» деб жавоб берди.

Путин бир кун олдин Вашингтоннинг чоралари кутилмаган бўлмаслигини ва Россия иқтисодиётига жиддий зарар етказмаслигини таъкидлаган эди.

«Бу ерда янгилик йўқ. Ҳа, улар жиддий, лекин улар, айниқса, бизнинг иқтисодий фаровонлигимизга сезиларли таъсир кўрсатмайди», — деб ишонтирди Россия раҳбари.

Путиннинг сўзларига кўра, янги санкциялар Россияга сиёсий босим ўтказишга қаратилган яна бир уринишдир.

«Сиёсий томонга келсак, бу, албатта, босим ўтказишга уринишдир… Ўзини ҳурмат қиладиган ҳеч бир мамлакат ёки ўзини ҳурмат қиладиган халқ ҳеч қачон босим остида қарор қабул қилмайди», — деди Россия раҳбари.

У АҚШ қарорини муносабатларни тиклашга ҳисса қўшмайдиган дўстона бўлмаган ҳаракат деб атади. Шу билан бирга, Путин Москва конструктив мулоқотга тайёрлигини таъкидлади.

Трамп россиялик ҳамкасбининг сўзларига жавобан шундай деди: «У учун хурсандман. Келинг, олти ойдан кейин нима бўлишини кўрамиз».