Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasining navbatdagi majlisi boʻlib oʻtdi. Unda 9 ta muhim qonun loyihasi, bir parlament soʻrovi va bir nechta tashkiliy masalalar muhokama qilindi. Quyida har bir qonun loyihasi haqida batafsil maʼlumot beriladi.

1. “Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi yangi tahrirda qabul qilinishi munosabati bilan ayrim qonun hujjatlariga oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritish toʻgʻrisida”gi qonun loyihasi

Majlis avvalida “Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi yangi tahrirda qabul qilinishi munosabati bilan Oʻzbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritish toʻgʻrisida”gi qonun loyihasi koʻrib chiqildi.

Qonun loyihasi bilan Jinoyat-protsessual kodeks hamda “Sudlar toʻgʻrisida”gi Qonunga quyidagilarni nazarda tutuvchi oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritilmoqda:

— jinoyat sodir etganlikda ayblanayotgan shaxs uning aybi qonunda nazarda tutilgan tartibda oshkora sud muhokamasi yoʻli bilan isbotlanmaguncha va sudning qonuniy kuchga kirgan hukmi bilan aniqlanmaguncha aybsiz deb hisoblanishi;

— gumon qilinuvchiga, ayblanuvchiga va sudlanuvchiga oʻzini himoya qilish uchun barcha imkoniyatlarni taʼminlanishi;

— aybdorlikka oid barcha shubhalar, agar ularni bartaraf etish imkoniyatlari tugagan boʻlsa, gumon qilinuvchining, ayblanuvchining, sudlanuvchining yoki mahkumning foydasiga hal qilinishi kerakligi;

— gumon qilinuvchi, ayblanuvchi yoki sudlanuvchi oʻzining aybsizligini isbotlashi shart emasligi va istalgan vaqtda sukut saqlash huquqidan foydalanishi mumkinligi;

— hech kim oʻziga va yaqin qarindoshlariga qarshi guvohlik berishga majbur emasligi;

— agar shaxsning oʻz aybini tan olganligi unga qarshi yagona dalil boʻlsa, u aybdor deb topilishi yoki jazoga tortilishi mumkin emasligi;

— shaxsning sudlanganligi va bundan kelib chiqadigan huquqiy oqibatlar uning qarindoshlari huquqlarini cheklash uchun asos boʻlishi mumkin emasligini nazarda tutuvchi oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritilyapti.

Ushbu qonun loyihasining qabul qilinishi yangi tahrirdagi Konstitutsiyamizning soʻzsiz va toʻliq amalga oshirilishini, unda mustahkamlangan ustuvor prinsiplarning Yangi Oʻzbekiston gʻoyasiga hamohang tarzda roʻyobga chiqarilishini, fuqarolarning sud orqali himoya qilinish huquqi kafolatlarini taʼminlashga xizmat qiladi. Qonun loyihasi deputatlar tomonidan ikkinchi oʻqishda qabul qilindi.

2. “Jinoyat ishini yuritish chogʻida shaxsni qiynoqqa solishning oldini olish toʻgʻrisida”gi qonun loyihasi

Qonun loyihasi jinoyat ishlarini yuritish jarayonida qiynoqlarni oldini olishga qaratilgan. Unda quyidagilar belgilangan:

— qamoqqa olingan shaxs tergov hibsxonasiga joylashtirilishdan oldin majburiy tibbiy koʻrikdan oʻtkazilishi;

— shaxs tanasida jarohatlar aniqlansa, bu haqda zudlik bilan prokurorga xabar berilishi.

Mazkur qonun loyihasi uchinchi oʻqishda deputatlar tomonidan qabul qilindi.

3. “Qonun loyihalarini Qonunchilik palatasiga kiritish tartibini takomillashtirish toʻgʻrisida”gi qonun loyihasi

Ushbu qonun loyihasi qonunchilik tashabbuslarini yanada takomillashtirishga qaratilgan. Asosiy qoidalar:

— qonun loyihalarini kiritishda huquqiy ekspertiza va jamoatchilik muhokamasi natijalarini taqdim etish;

— qonunchilik tashabbusi subyektlariga qonun loyihasini chaqirib olish huquqini berish.

Mazkur loyiha qonun ijodkorligi sohasidagi faoliyat sifatini oshirishga xizmat qiladi va uchinchi oʻqishda qabul qilindi.

4. “Donorlik harakatini qoʻllab-quvvatlash tizimini takomillashtirish toʻgʻrisida”gi qonun loyihasi

Donorlarni ragʻbatlantirishga qaratilgan ushbu qonun loyihasida quyidagi imtiyozlar belgilangan:

— faxriy donorlar shahar transportidan bepul foydalanishi;

— sanatoriy-kurort yoʻllanmalarini navbatsiz olish imkoniyati;

— har yilgi mehnat taʼtilini qulay vaqtda olish huquqi.

Deputatlar ushbu qonun loyihasini uchinchi oʻqishda qabul qildilar.

5. “Milliy gvardiya toʻgʻrisida”gi qonunga oʻzgartirishlar kiritish haqidagi qonun loyihasi

Oʻzbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasining faoliyatini yanada takomillashtirishga qaratilgan ushbu qonun loyihasi Milliy gvardiyaning vazifalari va funksiyalarini tizimlashtirishga hamda yangi vazifalarni belgilashga qaratilgan. Qonunda quyidagilar oʻz ifodasini topgan:

— vazifalarning tizimlashtirilishi, yaʼni Milliy gvardiyaning asosiy vazifalari qonunchilikda aniq belgilab berilmoqda;

— fuqarolar bilan muloqotda Milliy gvardiya xodimlari oʻzini tanishtirish va tegishli tushuntirishlarni berishi shartligi belgilandi;

Mazkur qonun loyihasi mamlakatimizda Milliy gvardiyaning roli va ahamiyatini yanada kuchaytirishga xizmat qiladi. Qonun loyihasi birinchi oʻqishda qabul qilindi va deputatlar tomonidan qoʻllab-quvvatlandi.

6. “Oʻzbekiston Respublikasining Yer kodeksiga oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritish toʻgʻrisida”gi qonun loyihasi

Mazkur qonun loyihasi sugʻoriladigan yer uchastkalarini muhofaza qilish va ulardan foydalanish tartibini yanada kuchaytirishga qaratilgan. Unda quyidagi jihatlar nazarda tutilgan:

— sugʻoriladigan yer uchastkalarini boshqa toifaga oʻtkazish faqat jiddiy sabablar (masalan, yerning suv taʼminoti yoki tuproq sifati bilan bogʻliq oʻzgarishlar) tufayli amalga oshiriladi;

— qishloq xoʻjaligi yer uchastkalari ikki guruhga – qishloq xoʻjaligi yerlari va qishloq xoʻjaligiga xizmat koʻrsatuvchi yerlarga ajratiladi.

— yer uchastkalaridan boshqa maqsadlarda foydalanish masalasini qatʼiy talablar asosida koʻrib chiqish belgilanadi.

Deputatlar ushbu qonun loyihasini birinchi oʻqishda qabul qilib, uning ahamiyatini taʼkidlashdi. Loyiha qishloq xoʻjaligi yerlarining barqaror boshqaruvini taʼminlashga xizmat qiladi.

7. “Isteʼmolchilarning huquqlarini himoya qilish toʻgʻrisida”gi qonunga qoʻshimcha kiritish haqida»gi qonun loyihasi

Isteʼmolchilarning manfaatlarini himoya qilish maqsadida ishlab chiqilgan ushbu qonun loyihasi quyidagilarni nazarda tutadi:

— sotuvchi tovarlarni isteʼmolchiga belgilangan muddatda yetkazib bermasa, tovar narxining qoldiq qismiga penya toʻlashi shart;

— penyaning umumiy summasi tovar narxining 100 foizidan oshmasligi belgilangan;

— agar tovarni yetkazib bermaslik isteʼmolchining aybi bilan sodir boʻlsa, sotuvchi penyadan ozod qilinadi.

Deputatlar ushbu qonun loyihasini birinchi oʻqishda qabul qilishdi. Loyiha isteʼmolchilarning huquqlarini kuchaytirib, sotuvchilarni shartnoma shartlarini bajarishga undaydi.

8. “Oʻzbekiston Respublikasining Yevrosiyo taraqqiyot bankini taʼsis etish haqidagi bitimga qoʻshilishi toʻgʻrisida”gi qonun loyihasi

Ushbu qonun loyihasi Oʻzbekistonning Yevrosiyo taraqqiyot bankiga (YTB) aʼzo boʻlishini koʻzda tutadi. Bankning asosiy maqsadi – aʼzo davlatlardagi iqtisodiy rivojlanishga koʻmaklashish va investitsiyalarni moliyalashtirishdir. Loyihaning muhim jihatlari:

— bank 7 milliard dollar ustav kapitaliga ega boʻlib, yashil iqtisodiyot, transport-logistika, qishloq xoʻjaligi va raqamli transformatsiya kabi sohalarda faoliyat yuritadi;

— milliy valyutalarda hisob-kitob qilish tizimi aʼzo davlatlar uchun yaratilgan;

— 2016-yildan buyon bank tomonidan 15 milliard dollarlik loyihalar moliyalashtirilgan.

Deputatlar mazkur qonun loyihasini uchinchi oʻqishda qabul qilib, uning Oʻzbekiston iqtisodiyoti uchun strategik ahamiyatga ega ekanini taʼkidladilar.

9. Kreditorlarning garov bilan taʼminlangan talablarini qanoatlantirish tizimini takomillashtirish toʻgʻrisidagi qonun loyihasi

Bu qonun loyihasi kreditorlarning huquqlarini himoya qilish va garov mulklari bilan bogʻliq tartiblarni soddalashtirishga qaratilgan. Qonunda quyidagi asosiy jihatlar belgilangan:

— garov mulklarini sotish jarayonini soddalashtirish va bozor qiymatini mustaqil baholash tartibini joriy qilish;

— kreditorlarning garov mulklari hisobidan talablarini qondirish tartibini takomillashtirish;

— garov mulklarini sud yoki suddan tashqari tartibda undirib olish jarayonlarini tartibga solish.

Deputatlar qonun loyihasini birinchi oʻqishda muhokama qilib, uning amaldagi muammolarni bartaraf etishga xizmat qilishini taʼkidladilar.

Investitsiyalar, savdo va sanoat vaziri Laziz Qudratovga Qonunchilik palatasining parlament soʻrovi

Majlisda investitsiyalar, sanoat va savdo vaziri Laziz Qudratovga “Oʻzbekistonning jahon bozorida raqobatbardoshligini oshirish, investitsiyalarni jalb etish hamda eksportni diversifikatsiya qilish va global savdo aloqalarini rivojlantirish borasida amalga oshirilayotgan ishlar toʻgʻrisida” Qonunchilik palatasining parlament soʻrovini yuborish haqidagi masalani koʻrib chiqildi va tegishli qaror qabul qilindi.

Tashkiliy va tayinlov ishlari

Majlisda Qonunchilik palatasining Innovatsion rivojlanish va axborot texnologiyalari masalalari qoʻmitasi raisi oʻrinbosari Nazira Muxtorova Mehnat, sogʻliqni saqlash va ijtimoiy masalalar qoʻmitasi raisi etib saylandi.

Oliy Majlis Qonunchilik palatasida bir qator Komissiyalarni tuzish boʻyicha qarorlar qabul qilindi:

— Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasining Qonunchilikni Jahon savdo tashkiloti bitimlariga uygʻunlashtirish boʻyicha komissiyasini tuzish toʻgʻrisida;

— Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasining Iqlim oʻzgarishi oqibatlarini kamaytirish va “yashil” iqtisodiyotga oʻtishni tezlashtirish masalalari boʻyicha komissiyasini tuzish toʻgʻrisida;

— Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasining Jamoaviy tashabbuslar boʻyicha komissiyasini tuzish toʻgʻrisida;

— Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasining Odob-axloq komissiyasini tuzish toʻgʻrisida.

Oliy Majlis Qonunchilik palatasining navbatdagi majlisida 9 ta qonun loyihasi, bitta Qonunchilik palatasining parlament soʻrovi va tashkiliy hamda tayinlovlar amalga oshirildi. Shu bilan 21-yanvardagi Qonunchilik palatasining navbatdagi majlisi oʻz ishini yakunladi.