Ulugʻnorda bugun hayot oʻzgarmoqda. Oddiy odamlar dehqon, oʻqituvchi, tadbirkor, faol yoshlar, ishsiz qolgan ayollar, pensionerlar oʻz oʻrnini topayapti. Ularga imkoniyat berilmoqda. Ulungʻorliklar esa bu imkoniyatni qoʻldan boy bermayapti. Eʼtiborlisi, bu hudud odamlarida hayotga intilish kuchli, amaliy saʼy-harakatlar bardavom.

Tumanda qishloq xoʻjaligi mahsulotlarini yetishtirish, qayta ishlash va eksport qilish ham jadallik bilan rivojlanib bormoqda. Ayniqsa, trikotaj mahsulotlari boʻyicha ishlab chiqarish hajmi ortib, ularning 95 foizi xorijga sotilmoqda. Demak, Ulugʻnor nafaqat dehqonchilik, balki ishlab chiqarish va tadbirkorlikda ham ravnaq topayotgan hududga aylanmoqda.

Tumanda tadbirkorlikni qoʻllab-quvvatlashga ham katta eʼtibor qaratilmoqda. Joriy yilda 198 nafar fuqaroga 3 milliard 380 million soʻmlik imtiyozli kredit berildi. Ular turli yoʻnalishda oʻz faoliyatini boshladi. Har biri oʻrtacha 4-5 tadan yangi ish oʻrni yaratdi. Natijada qandolatchilik, tikuvchilik, savdo, dehqonchilik yoʻnalishlarida yangi harakatlar yuzaga kela boshladi. Bunday ishlarning yana bir samarasi tumandagi ishsizlik darajasining pasayishi boʻldi. Maʼlum boʻlishicha, 2024-yil boshida ishsizlik 8,7 foizni tashkil etgan boʻlsa, bu yil boshiga kelib 5,3 foizga tushdi. Yil yakunigacha ushbu koʻrsatkich 3 foizni tashkil etishi koʻzda tutilgan. Bu raqamlar “Inson qadri uchun” tamoyilini hayotga keng tatbiq etilayotganining amaliy natijasidir.

Bugungi kunda tumanda 275 ta oilani kambagʻallikdan chiqarish boʻyicha alohida reja ishlab chiqilgan. Ushbu oilalar bilan yakkama-yakka ishlash, ularning salohiyatini oshirish, tadbirkorlikni boshlashi uchun yordam berish ishlari davom etyapti. Bularning barchasi qogʻozda emas, balki amaliy harakatlarda oʻz ifodasini topmoqda.

Tumanda 65 ming nafardan ortiq aholi yashaydi. Ular orasida turmushi ogʻir, ishsiz, imkoniyati cheklangan odamlar ham yoʻq emas. Yil boshida oʻtkazilgan xatlovda 200 nafardan ziyod shunday fuqarolar aniqlandi. Ammo ularning holatini oʻrganish bilangina cheklanib qolinmadi. Har biri uchun qanday yordam kerakligi, qayerda ishlashi, nima bilan shugʻullanishi mumkinligi aniqlab chiqildi.

— Odamlarning turmush sharoitini oʻrganib, ularni real daromadga ega ish bilan taʼminlashga harakat qildik, —deydi tuman kambagʻallikni qisqartirish va bandlikka koʻmaklashish boʻlimi boshligʻi Yahyobek Razzoqov. —Toʻgʻri, bittasiga yer kerak, boshqasiga asbob-uskuna, yana kimgadir maslahat yetishmaydi. Har bir holatni chuqur oʻrganib, aniq yoʻnalish boʻyicha yoʻllanma berdik. Natijada avval ishsiz deb roʻyxatda turgan fuqarolardan 80 foizining bandligi taʼminlandi. Bu saʼy-harakatlar samarasi oilalar daromadining oshishi misolida sezildi.

Ushbu choralar orqali tumandagi 5 ta “qizil” toifadagi mahallaning 3 tasi “yashil” toifaga oʻtdi. Bu raqamlar ortida koʻplab oilalardagi hayot oʻzgarishi boʻy koʻrsatmoqda. Kambagʻallikka qarshi kurashish faqat bir chora bilan emas, balki har tomonlama yondashuv bilan amalga oshirilmoqda. Bunga “Nurobod” mahallasida amalga oshirilayotgan ishlar yorqin misol boʻladi oladi. Bu yerda “Bir kontur – bir mahsulot” tamoyili asosida 50 gektar yer maydoni ajratilib, 47 gektariga pomidor ekish yoʻlga qoʻyildi. Shu tadbir orqali mahalladagi koʻplab oilalar oʻzini mablagʻ bilan taʼminlay boshladi.

— Menga ajratilgan 30 sotix maydonga pomidor ekdim, —deydi shu mahallada yashovchi Muslimaxon Joʻraboyeva. – Buning natijasida oilamizning barcha aʼzolari bandligi taʼminlandi. Bunda har birimiz oʻzimizga xos vazifalarni zimmamizga oldik. Qarabsizki, chopiqchi ham, suvchi ham, hatto eksportchi ham oʻzimizdan chiqib qoldi. Shu tariqa oʻtgan yili 100 million soʻmdan ortiq daromad oldik. Bu yil daromadni 120 million soʻmdan oshirishni moʻljallab turibmiz.

Tojikistonlik tadbirkor Xudoyqul Gadoyev bu yerdagi imkoniyatlardan foydalanib, Ulugʻnorda yetishtirilgan pomidorni Tojikiston va Rossiyaga eksport qilayotganini aytdi:

— Oʻzbekistonda mahsulot yetishtirishga ham, uni sotishga ham yaxshi shart-sharoit bor. Ulugʻnordagi fermerlar bilan hamkorlik qilayapman. Mahsulot sifatli. Eng muhimi, bu yerda rasmiyatchilik yoʻq, pomidorni eksportga chiqarish soddalashtirilgan. Bir soʻz bilan aytganda, mehnat qilgan odam rohatini ham koʻradigan sharoit mavjud.

Ulugʻnor tumaniga borgan kishi bu yerdagi odamlarning mehnati, izlanishi va tinmay harakat qilishiga guvoh boʻladi. Ilgari choʻl deb atalgan yerda bugun dehqonchilik qilayotgan, bogʻ barpo etayotgan, mahsulot yetishtirib, eksportga chiqarayotgan insonlar oʻz mehnatidan oilasi toʻkis va farovon boʻlayotganidan mamnun. Zero, ululgʻnorliklar timsolida mehnat qilgan kishi sira kam boʻlmasligi oʻzining amaliy natijasini koʻrsatmoqda.

Saminjon HUSANOV,

”Xalq soʻzi”