Rossiyalik immunolog Nikolay Kryuchkov koronavirus bilan kasallanish xavfini sezilarli darajada kamaytira oladigan omillarni maʼlum qildi.

Mutaxassisning soʻzlariga koʻra, birinchi navbatda, kuchli tugʻma immunitetga ega boʻlganlar “Covid-19” tahdid qila olmaydigan insonlar toifasiga kirishadi.

“Nisbatan oz miqdordagi virusli “doza”ga qarshi bunday immunitet yuqori nafas yoʻllari darajasida ishlagan holda infeksiyaning tanaga kirishiga yoʻl qoʻymaydi”, - deya tushuntirdi mutaxassis «Komsomolskaya pravda» gazetasiga bergan intervyusida.

«Bundan tashqari, kuchli organizmga ega boʻlgan odamlarda ham koronavirus bilan kasallanish xavfi past boʻladi. Bunday holatda qonda tromblar shakllanishi hamda boshqa infeksiya asoratlari, xususan, sitokin boʻroni (immunitet tizimining giperreaksiyasi) nolga kamayadi. Shuningdek, hatto barqaror organizmga ega boʻlgan bemorlarda infeksiya boʻlsa ham, kasallik, odatda, deyarli sezilmaydi», deb hisoblamoqda Kryuchkov.

“Kimdir hatto buni sezmasligi yoki eʼtibor ham bermasligi mumkin. Masalan, bir necha kun yoʻtaladi, xolos. Bunday holatda infeksiya tana kirgan va oʻziga xos immunitet saqlanib qolgan boʻladi”, deydi mutaxassis.

Olimlarning aniqlashicha, immunitet tizimining va umuman organizmning kuchi insonning irsiy xususiyatlariga bogʻliq boʻladi.

Nega baʼzi koronavirusga chalinganlar ogʻir xasta boʻlishadiyu, boshqalar esa yoʻq?

“Buni quyidagicha tushuntirish mumkin: insonning individual genetik xususiyatlari, shu jumladan, baʼzi fermentlar, xususan, angiotenzin oʻzgartiruvchi ferment (ACE2) faoliyatini aniqlaydigan jihatlar”, - deydi Belgorod davlat milliy tadqiqot universiteti inson molekulyar genetikasi laboratoriyasining rahbari Mixail Churnosov.

Uning taʼkidlashicha, ACE2 - bu maxsus ferment boʻlib, u tufayli organizm suv-tuz balansini va qon bosimini normal ushlab turadi. Bundan tashqari, uning “izlar”i tananing barcha toʻqimalarida, shu jumladan, oʻpkada ham mavjud.

Yana bir mutaxassis immunolog Mariya Polnerning taʼkidlashicha, hujayraga kiradigan koronavirus ACE2 bilan birlashadi.

“Nazariya shuni koʻrsatdiki, infeksiyaning yana-da jiddiy tus olishi ACE2 konsentratsiyasining oshishi bilan, kamroq boʻlsa, mos ravishda, past darajadagi konsentratsiyasi bilan bogʻliq boʻladi. Tadqiqotlar davomida bu fermentning miqdoriga bogʻliq ekanligi aniqlangan”, deydi u.

“Tadqiqotchilar allaqachon ACE2 konsentratsiyasida rol oʻynashi mumkin boʻlgan koʻplab omillarni oʻrganib chiqishgan. Xususan, ular ACE ingibitorlari va mineralokortikoid retseptorlarining antagonistlarini (dorilar – tahr.), surunkali obstruktiv oʻpka va yurak-qon tomir kasalliklarining mavjudligini ham oʻrganishgan”, deya qayd etmoqda yuqumli kasalliklar boʻyicha mutaxassis Yekaterina Stepanova.

Shu bilan birga, olimlar tomonidan birinchi qon guruhiga ega bemorlar orasida koronavirusdan eng kam oʻlim hollari qayd etilganligi aniqlangan.

Joriy yilning 15-may kuni esa Federal Biotibbiyot Agentligi rahbari Veronika Skvorsova toʻrtinchi qon guruhiga ega boʻlgan insonlar koronavirusga kamroq chalinishini maʼlum qildi.

«Xorijiy tadqiqotlarda qayd etilgan hamda FBA markazlarida toʻliq tasdiqlangan qiziqarli holat shundaki, infeksiyaga chalinlanganlar orasida ikkinchi qon guruhi vakillari qolgan qon guruhlariga ega boʻlgan bemorlardan ustundir. Undan keyingi oʻrinlarda esa birinchi hamda uchinchi qon guruhi egalari turishibdi. Ular orasida koronavirus eng kam aniqlanganlar toʻrtinchi qon guruhi vakillaridir», deydi u.

Shu bilan birga, immunolog Kryuchkovning taʼkidlashicha, “Covid-19”ni yuqtirib olish olish xavfi kam odamlarning yana bir toifasi allaqachon koronavirusning boshqa mavsumiy turlariga chalinganlardir.

“Bunday insonlarning organizmida kuchli antitanachalar hamda immun xotira hujayralari saqlanib qoladi, bu esa oʻz navbatida, SARS-CoV-2ga qarshi “oʻziga xos immunitet reaksiyasini” faollashtiradi”, deydi Kryuchkov.