Amerika Qoʻshma Shtatlari Prezidenti Jo Bayden Donald Tramp lavozimga kirishishidan bir necha kun oldin nutq irod etdi. Davlat departamentida eʼlon qilingan dushanba kungi murojaat Baydenning toʻrt yillik vakolati uchun soʻnggi chiqish boʻldi. U ish boshlashdan oldin AQSH yetakchiligini qayta tiklashga, inson huquqlariga asoslangan tashqi siyosat olib borishga va alyanslarni birlashtirishga vaʼda bergan edi.

“Biz burilish nuqtasidamiz. Sovuq urushdan keyingi davr tugadi. Yangi davr boshlandi. Toʻrt yil ichida koʻp sinovlarga duch keldik va bulardan kuchliroq oʻtdik”, — deydi Bayden.

Tanqidchilar uning maʼmuriyatiga bir qator sohalarda, xususan, Isroilning Gʻazoga qarshi urushini qoʻllab-quvvatlashiga nisbatan salbiy baho berishdi.

“Kelayotgan yillarda yangi muammolar paydo boʻladi, biroq mening maʼmuriyatim kuchli hokimiyat bilan tark etmoqda. Keyingi hukumatga ittifoqchilari kuchli, dushmanlari zaif, mamlakatlarni birlashtirgan, kun tartibini belgilab beradigan va qarashlari ortida boshqalarni birlashtirgan Amerikani qoldirmoqdamiz”, — degan Bayden.

Tramp esa Baydenning saylovoldi kampaniyasidagi tashqi siyosatini qoralab, demokratni Ukraina va Yaqin Sharqdagi urushlarning avj olishiga yoʻl qoʻyib, AQSHning chet eldagi nufuzini zaiflashtirishda ayblagan.

Bayden, shuningdek, 2022-yilda Rossiyaning Ukrainga boshlagan urushida NATO tomonidan qoʻllab-quvvatlashdagi rolini yuqori baholagan. U Tramp davrida Tolibon bilan erishilgan kelishuvni bajargan AQSHning 2021-yilda Afgʻonistondan chiqib ketishini tartibga solganini eslagan. Ushbu chiqib ketish Qoʻshma Shtatlarning Afgʻonistondagi yigirma yillik mavjudligini nihoyasiga yetkazdi.

“Men lavozimga kirishganimda tanlov bor edi. Oxir oqibat minglab harbiy xizmatchilarni Afgʻonistonda qoldirish uchun hech qanday sabab koʻrmadim. Urushni tugatish orqali biz kuch va resurslarimizni yanada dolzarb muammolarga qaratishga muvaffaq boʻldik”, — degan Bayden. U oʻzini Afgʻonistondagi urushni oʻzidan keyingi rahbarga qoldirmagan birinchi prezident ekaniga urgʻu bergan.

Bayden nutq soʻzlash uchun borganida uni toʻplanganlar “Urush jinoyatchisi” deb hayqirib kutib olishgan. Tanqidchilar Vashingtonning Isroilga harbiy yordam koʻrsatishda davom etishini qoralashgan.

Bayden ketar chogʻida Tramp hokimiyati avvalgi siyosatini davom ettirmasliklarini soʻragan. U Tramp chiqib ketgan Parij iqlim kelishuviga qayta qoʻshilish orqali ushbu sohada bir qancha saʼy-harakatlarni amalga oshirdi. Tramp yana Oq uyga kelar ekan, AQSH energetika sektorini tartibga solish boʻyicha keng qamrovli vaʼdasi doirasida yana tashkilotdan chiqib ketishi mumkin.