Мамлакатимизда сўнгги йилларда аҳолининг ҳуқуқий манфаатларини ҳимоя қилиш, айниқса турар жой ва мулк масалаларида адолатни қарор топтириш бўйича кенг қамровли ишлар амалга оширилмоқда.

Алоҳида таъкидлаш жоиз, Президентимиз ташаббуси билан Қорақалпоғистон Республикаси учун 119-сонли махсус Фармон қабул қилинган бўлиб, унинг асосида шаҳар ва туманларда жами 27 минг 590 та кадастр ҳужжатлари мавжуд бўлмаган турар жойларга эгалик ҳуқуқи берилди. Ушбу турар жойларга кадастр паспортлари тайёрланиб, давлат рўйхатидан ўтказилди. Бу ташаббус аҳолининг йиллар давомида кутган муаммосининг ҳал қилинишига хизмат қилди.

Ушбу эзгу ишлар изчил давом эттирилиб, 2024 йил 5 август куни Ўзбекистон Республикасининг “Ўзбошимчалик билан эгаллаб олинган ер участкаларига ҳамда уларда қурилган бинолар ва иншоотларга бўлган ҳуқуқларни эътироф этиш тўғрисида”ги Қонуни қабул қилинди ва 2024 йил 8 ноябрдан кучга кирди.

Мазкур Қонуннинг 19-моддасига мувофиқ Қорақалпоғистон Республикасининг Жўқорғи Кенгесига, халқ депутатлари вилоятлар ва Тошкент шаҳар Кенгашларига юборилган маълумотлар ва ҳужжатлар уч ой ичида Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгесининг, халқ депутатлари вилоятлар ва Тошкент шаҳар Кенгашларининг сессияларида муҳокама қилиниши ҳамда ер участкасига бўлган ижара ҳуқуқини ҳамда унда қурилган бино ва иншоотга бўлган мулк ҳуқуқини эътироф этиш тўғрисидаги қарорлари қабул қилиниши белгилаб қўйилган.

Шундан келиб чиқиб, Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгесининг яқинда ўтказилган бешинчи сессиясида ўзбошимчалик билан эгаллаб олинган ер участкалари ҳамда уларда қурилган бинолар ва иншоотларга бўлган ҳуқуқларни эътироф этиш масаласи ҳам муҳокама қилинди.

Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгесининг бу галги сессиясида 267 фуқаронинг ер участкаларига ижара ва турар жойларга бўлган мулк ҳуқуқларини эътироф этиш бўйича қарор қабул қилинди. Шу тариқа бугунги кунгача юқорида келтирилган Қонун асосида Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгесининг сессия қарорлари билан жами 291 нафар фуқаронинг мулк ҳуқуқини тан олиш бўйича рўйхат тасдиқланди.

Албатта, Жўқорғи Кенгес депутатлари мазкур қонун доирасида амалга оширилаётган ишлар билан танишиб бормоқда. Кадастр агентлиги Қорақалпоғистон Республикаси бошқармаси бошлиғи И. Тлеуовнинг бу борада берган маълумотларига кўра, кадастр ходимлари томонидан Қорақалпоғистон Республикасида 41 минг 911 та кўчмас мулк объекти ҳисобдан ўтказилган. Шундан жорий йилнинг 24 июль кунги статистик маълумотига кўра, 14 минг 598 та объект “EʼTIROF” ахборот тизимига киритилди.

Ҳозирда 12 минг 502 та объект ҳужжатлари бўйича муҳокама жараёнида бўлиб, бу ишлар изчил давом эттирилмоқда. Шунингдек, 1 минг 304 та объект ҳақидаги маълумотлар “kadastr.uz” сайтида ҳамда маҳалла фуқаролар йиғинлари биноларидаги пешлавҳаларда эълон қилинди. 305 та объект Адлия органлари томонидан ўрганилаётган бўлса, 209 та кўчмас мулк қайта кўриб чиқилмоқда. Айни пайтда 141 та объект бўйича эгалари қонунда белгиланган бир марталик тўловларни амалга оширишлари кутилмоқда. Шу билан бирга 14 та кўчмас мулкка нисбатан мулк ҳуқуқларини эътироф этиш бўйича халқ депутатлари туман ва шаҳар кенгашлари қарорлари қабул қилиш учун киритилган.

Шубҳасиз, мазкур жараёнлар – Президентимиз раҳнамолигида амалга оширилаётган ислоҳотларнинг амалдаги ифодасидир. Бу жараён нафақат аҳолининг ҳуқуқий ҳимоясини таъминлайди, балки одамларимизда давлатга бўлган ишончни янада мустаҳкамлайди. Ҳар бир фуқаро ўз уйи, ўз мулкига тўлиқ қонуний асосда эгалик қилиши – инсон қадри улуғланган жамиятнинг бош мезонидир.

Ғуломжон Ешниёзов,

Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси

депутати