Alisher Navoiy nomidagi Oʻzbekiston davlat akademik katta teatrida jadidchilik harakatining asoschisi, maʼrifatparvar adib va dramaturg Mahmudxoʻja Behbudiy tavalludining 150-yilligiga bagʻishlangan adabiy-maʼrifiy xotira kechasi oʻtkazildi.

​

Tadbir “Haq olinur, berilmaydur!” nomli hujjatli filmning parchalari namoyishi bilan boshlandi. Shundan soʻng olimlar Nurboy Jabborov va Ergash Daminov hamda adibning evarasi Shohrux Behbudiy soʻzga chiqib, Behbudiyning hayoti, maʼrifiy qarashlari va boy ijodiy merosi haqida maʼruzalar qilishdi.

​

Shuningdek, TURKSOY bosh kotibi Sulton Rayev, Ozarboyjon Fanlar akademiyasi professori Yashar Qosimbeyli va Ankara Hoji Bayram Vali universiteti professori Veli Savash Yelokning tadbir ishtirokchilariga yoʻllagan videotabriklari namoyish etildi.

​

Tadbir davomida davlatimiz rahbarining 2024-yil 22-noyabrdagi PQ-399-son qaroriga muvofiq Mahmudxoʻja Behbudiy nomidagi mukofot taʼsis etilgani taʼkidlandi. Ushbu mukofot 2026-yildan boshlab har ikki yilda, 27-mart — Xalqaro teatr kuni munosabati bilan fidoyi dramaturglarga topshirilishi belgilangan.

​

Bundan tashqari, shu yilda Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi homiyligida Behbudiy ijodiga oid ikki jildlik “Tanlangan asarlar” qayta nashr qilingani ham tilga olindi. Shu bilan birga, Turkiyada adibning bir qator asarlari turk tiliga tarjima qilinib, alohida jild holida chop etilgan.

​

Tadbir doirasida tadqiqotchi Halim Saidovning “Turkiston dahosi” nomli yangi kitobi ham Yozuvchilar uyushmasi tashabbusi bilan jamoatchilikka taqdim etildi.

​

Behbudiy merosining ahamiyati

Maʼrifatparvar adib Mahmudxoʻja Behbudiy oʻzbek jadidchiligi poydevorini yaratgan, millatning intellektual salohiyatini yuksaltirish va maʼrifiy uygʻonish gʻoyalarini targʻib qilish yoʻlida umrini bagʻishlagan siymo sifatida eʼtirof etiladi. Uning “Millatni qutqaruvchi yagona kuch — ilm va maʼrifatdir” degan mashhur gʻoyasi bugun ham dolzarbligini yoʻqotmagan.

​

Yangi maktablar tashkil etish, zamonaviy taʼlim dasturlarini joriy etish, xalqning siyosiy va ijtimoiy ongini uygʻotishga qaratilgan faoliyati, shuningdek, “Oyina” jurnali va dramatik asarlari oʻz davri uchun haqiqiy maʼnaviy uygʻonish maktabi boʻlib xizmat qilgan.

​

Xotira kechasi Behbudiy merosini keng targʻib qilish, maʼrifat va maʼnaviyatni mustahkamlashga qaratilgan ezgu tashabbuslarni yanada kuchaytirishga xizmat qildi.

Mashhura Alimardon, “Xalq soʻzi”