Украина ўт очишни тўхтатишга рози. Энди уруш тугайдими?

10:54 12 Март 2025 Дунё
176 0

Архив фото

Украина ва АҚШ делегациялари Саудия Арабистонининг Жидда шаҳрида музокараларни ўтказди. 11 март куни тушда бошланган мулоқот саккиз соатдан кўпроқ давом этди. Унда Украина делегациясига президент девони раҳбари Андрий Ермак ва АҚШ делегациясига эса Давлат котиби Марко Рубио бошчилик қилди. Музокараларнинг асосий натижаси Украинанинг АҚШнинг 30 кунлик вақтинчалик ўт очишни тўхтатиш режимини жорий этиш бўйича таклифини қабул қилишга розилиги бўлди. Бу муддат можаро томонларининг ўзаро келишуви билан узайтирилиши мумкин. Бунга жавобан АҚШ разведка маълумотларини алмашишдаги танаффусни бекор қилади ва Украинага ҳарбий ёрдамни зудлик билан тиклайди. Бундан ташқари, томонлар минерал ресурслар бўйича келишувга эришдилар. Дональд Трамп яқин орада Владимир Путинга қўнғироқ қилиши кутилмоқда.

Киевга ёрдам

АҚШ шу йилнинг 28 февраль куни Владимир Зеленскийнинг президент Дональд Трамп билан мунозарасидан кейин тўхтатилган Украинага ёрдамни қайта тикламоқда.

«Танаффус бекор қилинди», – деди АҚШнинг миллий хавфсизлик бўйича маслаҳатчиси Майкл Вальс музокараларидан сўнг.

Вашингтон ҳам разведка маълумотларини алмашишни давом эттиради.

Ресурс шартномаси

Саудия Арабистонида бўлиб ўтган учрашувда АҚШ ва Украина Украина минерал хомашёларини ўзлаштириш бўйича кенг қамровли битим тузишга ҳам келишиб олди. Битим молия вазирликлари даражасида келишиб олинди.

«Иккала давлат президентлари Украина иқтисодиётини мустаҳкамлаш ҳамда Украинанинг узоқ муддатли фаровонлиги ва хавфсизлигини таъминлаш мақсадида Украинанинг муҳим минерал ресурсларини ўзлаштириш бўйича кенг қамровли келишувни имкон қадар тезроқ тузишга келишиб олдилар», дейилади учрашув якунлари бўйича қўшма баёнот матнида.

Ўт очишни тўхтатиш

Вальснинг сўзларига кўра, Украина томони бугун тинчликка тайёрлигини намойиш этди, энди Россиядан ўт очишни тўхтатиш учун розилик олиш керак. Украина делегацияси можарога барҳам бериш учун «аниқ қадамлар ва таклифлар»ни тақдим этди.

«Улар аниқ қадамлар ва аниқ таклифларни қабул қилишди, тўлиқ ўт очишни тўхтатиш тўғрисидаги таклифимизни қабул қилишди, буни кўриб турибсиз, бунинг тафсилотлари биз биргаликда эълон қилган қўшма баёнотимизда келтирилган. Биз бу уруш охир-оқибат қандай якунланиши ҳақида батафсил маълумот бердик», деди Вальс журналистларга.

Музокаралар якунида Зеленский ўзининг «Телеграм»даги каналида АҚШ томони «Украинанинг далилларини тушуниши ва унинг таклифларини қабул қилишини» айтди.

Украина президенти, шунингдек, Трампга «мулоқотнинг конструктив характери» учун миннатдорчилик билдирди.

«Украина АҚШнинг вақтинчалик ўт очишни тўхтатиш тўғрисида таклифини қабул қилади, биз буни ижобий деб ҳисоблаймиз, биз бу қадамни қўйишга тайёрмиз. АҚШ Россияни бунга ишонтириши керак. Украина тинчликка тайёр», – дея таъкидлади Украина раҳбари.

«Тўп Россия томонида»

АҚШ Давлат котиби Марко Рубио, Жиддадаги музокаралардан сўнг матбуотга берган баёнотида, тинчлик масаласидаги тўп ҳозир Россия томонида эканлигини таъкидлади.

«Украина ижобий қадам ташлади. Умид қиламизки, руслар бунга жавоб беришади. Бу биз кутишимиз мумкин бўлган энг яхши хайрихоҳлик ишорасидир», деди у.

Вальс, ўз навбатида, яқин кунларда АҚШ Россия вакиллари билан музокаралар ўтказишини қўшимча қилди.

«Яқин кунларда Россиядаги ҳамкасбим билан гаплашаман», деди у журналистларга.

Рубио Вашингтон Москвадан «имкон қадар тезроқ» ижобий жавоб кутишини таъкидлади.

«Президент Трамп тинчликни хоҳлашини очиқ айтди. Шу боис уни тезроқ кўришни истаймиз. Умид қиламизки, Россия имкон қадар тезроқ «ҳа» деб жавоб беради, шунда биз иккинчи босқичга – ҳақиқий музокараларга ўтишимиз мумкин», – деди у.

Унга кўра, Украинадаги можарони ҳарбий йўл билан ҳал қилиб бўлмайди.

«Бу можаронинг ҳарбий ечими йўқ, урушни тугатиш, президент мақсадига эришиш йўли – музокаралар орқали. Аммо бу содир бўлишидан олдин биз бир-биримизга ўқ узишни тўхтатишимиз керак», – деди Рубио.

«Биз руслар билан учрашамиз»

Дональд Трамп яқин кунларда Украина бўйича Россия – АҚШ учрашувлари ўтказилишини маълум қилди, деб хабар бермоқда «Reuters».

«Умид қиламанки, президент Владимир Путин ўт очишни тўхтатишга рози бўлади. Ва ниҳоят, ҳар ҳафта 3 минг аскар ҳалок бўладиган бу даҳшатли урушни тугатамиз. Бугун ёки эртага руслар билан учрашамиз», – деди Оқ уй раҳбари.

Трамп ушбу ҳафтада Путин билан вазиятни муҳокама қилиши мумкинлигини қўшимча қилди.

«Умид қиламанки, у ҳам рози бўлади ва бу йўлнинг 75 фоизини ташкил қилади», – деди сиёсатчи.

Шунингдек, у «эртага Россия билан катта учрашув ўтказилишини» маълум қилди, деб ёзди «Bloomberg». Бундан ташқари, Трамп яқин кунларда ўт очишни тўлиқ тўхтатишга умид билдирди.

АҚШ президенти Зеленскийни яна Оқ уйга таклиф қилишини тан олди.

«Албатта, шубҳасиз», – деб жавоб берди у журналистларнинг «Овал кабинетдаги мунозарадан кейин Зеленскийни Вашингтонда кўришни хоҳлайсизми?», деган саволига.

Европа Иттифоқи реакцияси

Европа Иттифоқи Вашингтон ва Киев ўртасидаги Жиддадаги музокараларни, жумладан, ўт очишни тўхтатиш ва ёрдамни қайта тиклаш таклифини олқишлади. Ушбу фикрларни Еврокомиссия раҳбари Урсула фон дер Ляйен айтиб ўтди.

«Бу Украина учун кенг қамровли, адолатли ва мустаҳкам тинчлик сари қадам бўлиши мумкин бўлган ижобий ўзгаришлар. Энди тўп Россия томонида», – деди у.

Ляйеннинг қўшимча қилишича, Европа Иттифоқи яқинлашиб келаётган тинчлик музокараларида ўзининг тўлиқ ролини ўйнашга тайёр.

Тавсия этамиз

Изоҳлар

Ҳозирча ҳеч ким фикр билдирмаган. Балки Сиз биринчилардан бўларсиз?