Ер инсонни бой қилади. Бунга томорқасини яшнатиб қўйган Ховос туманидаги Қорақум маҳалласининг Файзобод қишлоғида истиқомат қилувчи Мақсадали Худойбердиев оиласини мисол сифатида келтириш мумкин. Хонадон соҳиблари томорқадан бери келмайди. Йил бўйи уч марта ҳосил олинишининг боиси ҳам меҳнатсеварлик ва омилкорлик туфайли. Уларда ёз, куз тугул, ҳатто қишда ҳам бозорга чиқариладиган маҳсулот бўлади ва оила бюджетига доимо пул тушиб туради. Бундай имкониятга эса 8 сотихли иссиқхона туфайли эришилмоқда.

Рости, бундан бир неча йил аввал кўпчиликда бўлгани каби Худойбердиевлар оиласи ҳам томорқада асосан маккажўхори ёки беда ўстирар эди. Имтиёзли кредит ҳисобига 2 сотих ерга иссиқхона қурилиб, бодрингдан мўмай даромад олингач, томорқага бўлган муносабат тубдан ўзгарди. Айни пайтда иссиқхона ушбу хонадоннинг ишхонасига айланган, десак, муболаға эмас.

— Экинларимизни йил давомида табиий иссиқлик билан ўстирамиз, —дейди Мақсадали Худойбердиев. — Бунинг учун уларни экиш муддатига алоҳида эътибор қаратамиз. Масалан, февралнинг охири, март ойи бошида бодринг, сўнгра қалампир, кеч кузда эса паст ҳароратда ҳам баравж ўсадиган исмалоқ ва бошқа кўкатлар экамиз. Ҳозир иссиқхонамизга ўсимликнинг илдизидан иссиқ берувчи технологияни ўрнатиш ҳаракатидамиз.

Қорақум маҳалласида яшовчи аҳоли ихтиёрида 201 гектар томорқа бор. Хомаки ҳисоб-китобга кўра, томорқачилик маҳалладаги оилаларга бир ойда 120-130 миллион сўм даромад олиб келмоқда. Айтиш мумкинки, бу ҳали юқори натижа эмас. Негаки, ҳамма ҳам Мақсадали Худойбердиев хонадонида бўлганидек, томорқасидан самарали фойдаланяпти, деб бўлмайди.

— Маҳалламизда собиқ йирик боғдорчилик ва узумчилик хўжалигининг боғбонлари ҳамда уларнинг авлодлари яшайди, — дейди “Қорақум” маҳалла фуқаролар йиғини раиси Равшан Ҳамдамов. — Бизда уй-томорқа хўжаликларимизда боғдорчиликка кўпроқ эътибор қаратилади. Ҳудудимизда айниқса, анжирзор ҳовлилар кўплиги кишини қувонтиради. Анжирни халқимиз шифобахшлиги учун “жаннат меваси” деб атайди. Бу мевани етиштиришда Абдуманнон Маҳмуджонов олдига тушадиганни топиб бўлмайди. Хонадонида 80 туп серҳосил анжир дарахти парваришланмоқда. Яна бир маҳалладошимиз Баҳром Маҳматов эса томорқасида павлония дарахти кўчатларини тайёрлаб сотишда ўзига хос тажрибага эга.

Маҳалла раисининг айтишича, боғлар ҳамда экинларни зараркунанда ҳашаротлар ва касалликлардан сақлаш учун ҳудуднинг ўзида малакали, сифатли агрокимёвий хизматлар ташкил этилган. Шунингдек, агротехник ва агротехнологик тавсиялар бериш ҳам йўлга қўйилган. Эътиборлиси, томорқаларда бораётган қизғин жараёнлар маҳаллаларнинг телеграм гуруҳларида ҳам акс этади. Масалан, Ширин шаҳридаги Нуробод маҳалласининг ана шундай мулоқот гуруҳида кимдир ҳосилдор ва тез ўсар маккажўжори нави уруғини, яна кимдир зараркундаларга қарши воситаларни сўраб ёзади. Яна биров иссиқхонасининг ерини шудгор қилиш учун мини- техника зарурлигини билдиради. Айниқса, ҳовлисида пишиб етилган олма ёки узумнинг видео ва суратини гуруҳга юбораётганлар кўплиги алоҳида эътиборга молик. Чунки бу ўзига хос онлайн бозор тақдимотларида ҳам томорқаларнинг янада файзу баракага тўлиб-тошаётгани ўз ифодасини топмоқда.

Сарвиноз АБДУВАЛИЕВА,

Ўзбекистон журналистика ва оммавий коммуникациялар университети талабаси.

Сирдарё вилояти