Illyustrativ foto

Spirtli ichimliklarni isteʼmol qilish kamida yetti turdagi — koʻkrak, jigar, qiziloʻngach, halqum, tomoq, ogʻiz boʻshligʻi va ichaklar saratonining rivojlanish xavfini oshiradi. Bu haqda psixiatr, narkolog, “Doktor Isayevning psixiatriya-narkologiya klinikasi” rahbari, Mustaqil narkologik gildiya prezidenti Ruslan Isayev maʼlum qildi.

Spirtli ichimliklar faqat markaziy asab tizimiga taʼsir qiluvchi psixoaktiv modda emas. Uning organizmga tizimli taʼsiri koʻp qirrali boʻlib, turli organlar va funksiyalarga taʼsir qiladi. Bu esa saratonning kamida yetti turini rivojlanish xavfining oshishi olib kelishi mumkin.

“Ushbu roʻyxat tasodifiy emas — u toʻplangan epidemiologik maʼlumotlarni ham, etanol va uning metabolitlarining biologik taʼsir mexanizmlarini aks ettiradi. Haqiqat shundaki, organizmdagi alkogol almashinuvi jarayonida asetaldegid hosil boʻladi. Bu kanserogen taʼsirga ega boʻlgan juda zaharli modda. Asetaldegid hujayralar DNKsiga zarar yetkazishi, ularning tiklanish jarayonlarini buzishi va proliferatsiyani, yaʼni hujayralarning nazoratsiz boʻlinishini ragʻbatlantirishi mumkin. Ayniqsa, himoyasiz boʻlib, toʻgʻridan-toʻgʻri alkogol bilan aloqa qiladigan toʻqimalar — ovqat hazm qilish traktining shilliq pardalari (ogʻiz, qiziloʻngach), shuningdek, etanol almashinuvida faol ishtirok etadigan toʻqimalar, masalan, jigar bundan koʻp zarar koʻrishi mumkin», — deydi shifokor.

Isayevning tushuntirishicha, koʻkrak bezi saratonida gormonal darajadagi oʻzgarishlar asosiy rol oʻynaydi. Spirtli ichimliklar qondagi estrogenlar darajasini oshiradi va estrogenlarning yuqori konsentratsiyasi gormonga bogʻliq koʻkrak saratoni rivojlanishining muhim xavf omillaridan biri hisoblanadi. Bu taʼsir, ayniqsa, oʻrtacha dozalarda ham spirtli ichimliklarni muntazam ravishda isteʼmol qiladigan ayollar uchun tegishli.

“Xavf darajasi dozaga va isteʼmol qilishning muntazamligiga bogʻliq. Saraton xavfi nuqtayi nazaridan alkogolning xavfsiz darajasi yoʻq — hatto kichik miqdorlar ham kanserogenezga hissa qoʻshishi mumkin. Biroq, statistika quyidagilarni koʻrsatadi: kuniga 10 g toza spirtni muntazam isteʼmol qilish (bu taxminan bir stakan sharob yoki 250 ml pivo) koʻkrak bezi saratoni rivojlanish xavfini har bir ayolda taxminan 10 foizga oshiradi. Ogʻiz boʻshligʻi, farenks va qiziloʻngach saratoni bilan kasallanish xavfi kun davomida 40-50 foizga oshadi, ayniqsa spirtli ichimliklarni chekish bilan birlashtirganda — bu omillar bir-birining kanserogen taʼsirini kuchaytiradi”, — deydi Isayev.