Rossiya yadroviy arsenalini modernizatsiya qilishning asosiy quroli boʻlgan “Sarmat“ raketasi sinovdan oʻtkazilish jarayonida “halokatli nosozlik”ga uchragani aytilmoqda. Bu haqda “Al-Jazeera” xabar berdi. Raketa uchirilgan joyning sunʼiy yoʻldoshdan olingan tasvirlari ham keltirilgan.

21-sentyabr kuni olingan suratlarda Rossiya shimolidagi Plesesk kosmodromidagi uchirish silosida kengligi taxminan 60 metr krater borligi koʻrsatilgan. Ular oy boshida olingan suratlarga qaraganda ancha kattaligi koʻrinadi.

“RS-28 Sarmat“ qitʼalararo ballistik raketasi yadro kallaklari AQSH yoki Yevropadagi minglab kilometr uzoqlikdagi nishonlarga zarba berish uchun moʻljallangan. Biroq uning rivojlanishi kechikishlar va sinovlardagi muvaffaqiyatsizliklar tufayli toʻxtab qoldi.

Jenevada yashovchi, Rossiya yadro kuchlari loyihasini boshqarayotgan Pavel Povdigning fikriga koʻra, raketa va silos bilan jiddiy hodisa yuz bergan. Londondagi Xalqaro Strategik Tadqiqotlar Instituti ilmiy xodimining “Reuters” agentligiga aytishicha, raketa halokatli mexanik nosozlik tufayli qulab tushgan yoki silosga yaqin joyga qoʻnib, portlab ketgan.

Karnegi Xalqaro Tinchlik Jamgʻarmasining yadro boʻyicha mutaxassisi Jeyms Akton X sahifasida sunʼiy yoʻldoshdan olingan oldin va keyingi suratlar katta portlash boʻlganiga juda ishonarli ekanligini hamda “Sarmat“ sinovi muvaffaqiyatsizlikka uchraganiga ishonchi komil ekanligini aytgan.

Kreml “Sarmat“ boʻyicha savollarni Mudofaa vazirligiga yuborgan. Vazirlik “Reuters”ning soʻrovi va “Sarmat“ sinovlari haqida hech qanday xabar bermagan. Rossiyaning Ukrainaga keng koʻlamli bostirib kirishi boshlanganidan beri Vladimir Putin Rossiya dunyodagi eng katta va eng ilgʻor yadroviy arsenalga ega ekanligini qayta-qayta aytib keladi va Gʻarbni yadro urushiga olib kelishi mumkin boʻlgan chiziqdan oʻtmaslik haqida ogohlantiradi.

Gʻarbda “Shayton II” nomi bilan mashhur boʻlgan 35 metr uzunlikdagi “RS-28 Sarmat“ 18 ming km masofani bosib oʻtadi va uchish ogʻirligi 208 tonnadan oshadi. Rossiya ommaviy axborot vositalarining taʼkidlashicha, u 16 tagacha mustaqil nishonga olinadigan yadro kallaklarini hamda avangard gipertovushli suzuvchi transport vositalarini olib yurishi mumkin. Putinning aytishicha, bu yangi tizim tengsiz kuchga egadir.

Rossiya rahbari 2023-yil oktyabr oyida Kreml raketa ustidagi ishlarni deyarli yakunlaganini aytgan edi. Uning oʻsha paytdagi mudofaa vaziri Sergey Shoyguga koʻra, u Rossiyaning quruqlikdagi strategik yadroviy kuchlarining asosini tashkil qiladi.

Tahlilchilar ushbu qurol toʻrtinchi bor muvaffaqiyatsizlikka uchraganini va ishga tushirilishi tobora kechikayotgani haqida gapirmoqda. Kechikishlar eskirgan SS-18 samolyotlarining xizmat koʻrsatish qobiliyati va tayyorligiga bosim oʻtkazishi mumkin, chunki ular kutilganidan koʻproq xizmat qilmoqda.