NASA Marsdan tosh va tuproq namunalari olib kelish uchun yangicha yondashuvni eʼlon qildi. Loyiha 2026-yilda amalga oshirilishi rejalashtirilgan boʻlib, ikkita alohida strategiya bir vaqtning oʻzida sinovdan oʻtkaziladi. Ushbu yangi yondashuv innovatsiyalarni ragʻbatlantirish va xarajatlarni kamaytirish maqsadini koʻzlagan.

Agentlik tomonidan eʼlon qilingan ikki yoʻnalishli strategiya samaradorlikni oshirish va muddatlarni qisqartirish uchun moʻljallangan. NASA rahbari Bill Nelsonning taʼkidlashicha, bu usul orqali Mars va koinot haqidagi tushunchalarimizni yangilash imkoniyati paydo boʻladi. Loyiha Marsda hayot boʻlgan-boʻlmaganligini aniqlashga xizmat qilishi kutilmoqda.

2024-yil sentyabr oyida NASA Marsdan namunalarni olib kelish boʻyicha 11 ta tadqiqotni qabul qildi. Strategik koʻrib chiqish guruhi ushbu tadqiqotlarni tahlil qilib, loyiha arxitekturasi va uning muddatlari boʻyicha takliflarni shakllantirgan. Loyihaning yakuniy shakli va tasdiqlanishi 2026-yilning ikkinchi yarmida eʼlon qilinadi.

Marsdan olib kelinadigan namunalar ilmiy tadqiqotlar uchun katta ahamiyatga ega. NASAning ilmiy missiya rahbari Nikki Foksning aytishicha, bu namunalar Marsning geologik tarixi va iqlim evolyutsiyasini oʻrganishga imkon beradi. Shuningdek, ushbu loyiha kelgusida insonlarni Marsga xavfsiz yuborish boʻyicha muhim bosqichga aylanadi.

Qoʻnish usullari boʻyicha NASA ikkita yondashuvni koʻrib chiqmoqda. Birinchi yondashuv, oldingi missiyalarda qoʻllanilgan samoviy kran usuli asosida ishlaydi. Ikkinchi usulda esa yangi tijoriy texnologiyalar yordamida yuk platformasi Marsga yetkaziladi. Bu ikki usul Marsda hayot borligini yoki yoʻqligini aniqlashga yordam beradi.

Loyihada “Mars Ascent Vehicle”ning kichik versiyasi qoʻllaniladi. Qurilmada quyosh panellari oʻrniga radioizotop energiya tizimi oʻrnatilishi rejalashtirilgan. Ushbu texnologiya changli mavsumlarda energiya taʼminotini yaxshilash va murakkablikni kamaytirishga yordam beradi.

NASA va Yevropa Kosmik Agentligi (YKA) hamkorlikda namunalarni Yerga qaytarish tizimini ishlab chiqmoqda. YKA NASAning rejalarini baholamoqda va loyiha uchun oʻzining texnologik yechimlarini taklif etadi. Ushbu xalqaro hamkorlik loyihaning muvaffaqiyatli boʻlishi uchun muhim ahamiyat kasb etishi koʻzda tutilyapti.

Marsdan namunalarni qaytarish loyihasi ilmiy hamjamiyatda katta qiziqish uygʻotmoqda. Ushbu loyiha nafaqat Marsni oʻrganishga, balki koinot haqidagi umumiy tushunchalarimizni kengaytirishga xizmat qiladi. Bu Mars va hayotning kelib chiqishi haqidagi yangi sirlarni ochib berishga qaratilgan muhim qadamdir.

Marsda hayot bor yoki yoʻqligi esa eng kamida ushbu loyiha yakuniga qadar aniq boʻlmasdan qolaveradi.