Фото: Халқ сўзи

Маълумотларга қараганда, Бухоро давлат музей-қўриқхонаси фондларида 130 мингга яқин тарихий ашё бор.

— Бу гўша нафақат маҳаллий тарихий осори атиқалари, балки Франция, Полша, Германия, Венгрия, Италия, Россия, Япония, Хитой, Ҳиндистон, Эрон, Арабистон, Миср, Туркия, Кавказорти, Афғонистон ва Марказий Осиё давлатларидан турли даврларда савдо-сотиқ, совға, буюртма ва бошқа мақсадларда келтирилган буюмлари билан ҳам дунёга машҳур, — дейди музей- қўриқхона Тарих илмий бўлими мудири Ўктамали Равшанов. — Улар томошабинлар ва тадқиқотчиларнинг эътиборини тортиб келмоқда.

Музейни томоша қилаётганларни ўзига хос дизайнга эга самовар тарихи қизиқтириши тайин. Гап шундаки, бу самовар 1810 йилда ишлаб чиқарилган.

— Тула ХVII асрдан бошлаб металл ишлаб чиқариш марказига айланди, — давом этади Ў. Равшанов. — Бу ерда биринчи навбатда қурол тайёрлаш ривожланди. Айнан мис буюмлардан самоварлар тайёрлаш эса ҳунармандчиликнинг асосий турига айланди. Музей экспонати - биз назарда тутган самовар Иван Лиситсин фабрикасида ишлаб чиқарилган. Орадан 100 йил ўтиб у Хожа Яқубга вақф қилингани ҳақидаги маълумот сақланган. Самовар антик қадаҳ шаклида. У чой учун сув қайнатишга мўлжалланган. Эътиборлиси, жўмраги балиқ кўринишида тайёрланган. Айрим фикр – мулоҳазаларга кўра, бундай қилингани бежиз эмас.Ч унки балиқ мусулмончиликда ҳалоллик рамзи саналади. Бинобарин, балиқ шаклидаги жўмракдан келадиган сув ҳалол ҳисобланади. Сиғими 100 литр. Унда 40 дақиқада сув қайнайди. Тўртта ғилдираги бор. Бу уни бошқа жойга элтиш учун қулайлик туғдиради.

Айтиш жоизки, айни дамда Бухоро давлат музей – қўриқхонасида турли даврларда ишлаб чиқарилган, тарихий аҳамиятга эга 30 дан зиёд самовар сақланмоқда.

Истам ИБРОҲИМОВ,  «Халқ сўзи».